Wijzigingshistorie
Bericht: Oostelijke Middellandse Zee
Gewijzigd door: Erik Springelkamp
Wijzigingsdatum: 28 november 2016 23:58
Oostelijk e Middellandse Zee
Bij de analyses realiseerde ik me dat de Portolaankaarten geen landkaarten zijn, maar zeekaarten.
De Maritieme Republieken [url=https://nl.wikipedia.org/wiki/Maritieme_Republieken]https://nl.wikipedia.org/wiki/Maritieme_Republieken[/url] bekeken de wereld vanuit de zee, en hielden een aantal havens in soeverein bezit.
Vergelijkbaar met de Griekse Steden tot Alexander, en met de Fenicische steden tot Hamilcar.
[size=x-large]De verschillende [i]Plane Charting[/i] methoden[/size]
Bij [i]Plane Charting[/i] worden opeenvolgende plaatsen relatief ten opzichte van elkaar getekend, zonder rekening te houden met de bolvorm van de aarde.
Daarom zal een omloop om een gebied in het algemeen niet op dezelfde positie op de kaart terugkomen. Bij het toepassen van de [i]Charting[/i] zal voor zo'n omloop dus een [i]Cut[/i] gekozen moeten worden waar hij begint en eindigt.
Maar de richtingen waarin de opvolgende plaatsen ten opzichte van elkaar liggen kunnen op verschillende manieren bepaald worden.
[size=large]Geodetic Charting[/size]
In het programma [i]Plane Charting[/i] genoemd.
Hierbij worden de richtingen als het ware op het zicht bepaald, zoals een landmeter dat doet. Of te wel, de richtingen liggen langs de grootcirkels die de plaatsen verbinden. Een rechte lijn op zo'n kaart is dus een grootcircel. De Noord Richting op zo'n kaart varieert, want de hoek van een grootcircel met de meridianen varieert in het algemeen over de loop van de grootcircel.
[size=large]Compass Charting[/size]
Hierbij wordt de richting bepaald door de kompaskoers die men moet varen om in de andere plaats uit te komen. Een route volgens een vaste kompaskoers is geen rechte lijn (grootcircel) op de aardbol, maar een spiraal van pool tot pool, die aan het uiteinde steeds sneller om de pool heen cirkelt en hem nooit bereikt.
Op dit soort kaart is de Noord richting overal gelijk.
[size=x-large]Analyse van de Oostelijk Middellandse Zee[/size]
De kwaliteit van de kaart is in dit deel - inclusief de Adriatische Zee - veel slechter dan in het Westen.
De Mercator Projectie doet het hier niet zo goed met een gemiddelde fout van 67.3 km.
[img]http://springelkamp.nl/usr/img/Geschiedenis/Portolaan/OostMercator.jpg[/img]
De Lambert Projectie is hier wat minder slecht met 61.5 km.
Dit geeft aan dat in dit gebied de Noord richting op de kaart van West naar Oost veranderd.
We hebben eerder al gezien dat voor de Zwarte Zee die Noord richting nog wat verder is gedraaid.
[img]http://springelkamp.nl/usr/img/Geschiedenis/Portolaan/OostLambert.jpg[/img]
Daar de [i]Geodetic Charting[/i], die in het programma nog [i]Plane Charting[/i] heet, meer overeenkomt met de Lambert Projectie, zoals de [i]Compass Charting[/i] overeenkomt met de Mercator Projectie, ligt het voor de hand dat deze [i]Geodetic Charting[/i] hier ook beter is dan de [i]Compass Charting[/i].
Maar het was een verrassing vor mij dat deze [i]Geodetic Charting[/i] zelfs het beste van allen was, voordat ik naar een optimale plaats voor de [i]Cut[/i] had gezocht, en die [i]Cut[/i] nu op een op het eerste oog ongeschikte plaats lag, namelijk in de hele smalle zeestraat van Messina. Maar de verschuiving daar is (toevallig?) erg klein.
De gemiddelde fout is 60.0 km.
[img]http://springelkamp.nl/usr/img/Geschiedenis/Portolaan/OostPlane.jpg[/img]
Voor [i]Compass Charting[/i] geldt een fout van 60.2 km.
De [i]Cut[/i] is daar wel tamelijk zichtbaar, zodat het opzoeken van een geschikte [i]Cut[/i] daar misschien nog wat verbetering zal kunnen brengen.
[img]http://springelkamp.nl/usr/img/Geschiedenis/Portolaan/OostCompas.jpg[/img]
Originele bericht
Auteur: Erik Springelkamp
Datum: 28 november 2016 23:58
Oostelijk Middellandse Zee
Bij de analyses realiseerde ik me dat de Portolaankaarten geen landkaarten zijn, maar zeekaarten.
De Maritieme Republieken [url=https://nl.wikipedia.org/wiki/Maritieme_Republieken]https://nl.wikipedia.org/wiki/Maritieme_Republieken[/url] bekeken de wereld vanuit de zee, en hielden een aantal havens in soeverein bezit.
Vergelijkbaar met de Griekse Steden tot Alexander, en met de Fenicische steden tot Hamilcar.
[size=x-large]De verschillende [i]Plane Charting[/i] methoden[/size]
Bij [i]Plane Charting[/i] worden opeenvolgende plaatsen relatief ten opzichte van elkaar getekend, zonder rekening te houden met de bolvorm van de aarde.
Daarom zal een omloop om een gebied in het algemeen niet op dezelfde positie op de kaart terugkomen. Bij het toepassen van de [i]Charting[/i] zal voor zo'n omloop dus een [i]Cut[/i] gekozen moeten worden waar hij begint en eindigt.
Maar de richtingen waarin de opvolgende plaatsen ten opzichte van elkaar liggen kunnen op verschillende manieren bepaald worden.
[size=large]Geodetic Charting[/size]
In het programma [i]Plane Charting[/i] genoemd.
Hierbij worden de richtingen als het ware op het zicht bepaald, zoals een landmeter dat doet. Of te wel, de richtingen liggen langs de grootcirkels die de plaatsen verbinden. Een rechte lijn op zo'n kaart is dus een grootcircel. De Noord Richting op zo'n kaart varieert, want de hoek van een grootcircel met de meridianen varieert in het algemeen over de loop van de grootcircel.
[size=large]Compass Charting[/size]
Hierbij wordt de richting bepaald door de kompaskoers die men moet varen om in de andere plaats uit te komen. Een route volgens een vaste kompaskoers is geen rechte lijn (grootcircel) op de aardbol, maar een spiraal van pool tot pool, die aan het uiteinde steeds sneller om de pool heen cirkelt en hem nooit bereikt.
Op dit soort kaart is de Noord richting overal gelijk.
[size=x-large]Analyse van de Oostelijk Middellandse Zee[/size]
De kwaliteit van de kaart is in dit deel - inclusief de Adriatische Zee - veel slechter dan in het Westen.
De Mercator Projectie doet het hier niet zo goed met een gemiddelde fout van 67.3 km.
[img]http://springelkamp.nl/usr/img/Geschiedenis/Portolaan/OostMercator.jpg[/img]
De Lambert Projectie is hier wat minder slecht met 61.5 km.
Dit geeft aan dat in dit gebied de Noord richting op de kaart van West naar Oost veranderd.
We hebben eerder al gezien dat voor de Zwarte Zee die Noord richting nog wat verder is gedraaid.
[img]http://springelkamp.nl/usr/img/Geschiedenis/Portolaan/OostLambert.jpg[/img]
Daar de [i]Geodetic Charting[/i], die in het programma nog [i]Plane Charting[/i] heet, meer overeenkomt met de Lambert Projectie, zoals de [i]Compass Charting[/i] overeenkomt met de Mercator Projectie, ligt het voor de hand dat deze [i]Geodetic Charting[/i] hier ook beter is dan de [i]Compass Charting[/i].
Maar het was een verrassing vor mij dat deze [i]Geodetic Charting[/i] zelfs het beste van allen was, voordat ik naar een optimale plaats voor de [i]Cut[/i] had gezocht, en die [i]Cut[/i] nu op een op het eerste oog ongeschikte plaats lag, namelijk in de hele smalle zeestraat van Messina. Maar de verschuiving daar is (toevallig?) erg klein.
De gemiddelde fout is 60.0 km.
[img]http://springelkamp.nl/usr/img/Geschiedenis/Portolaan/OostPlane.jpg[/img]
Voor [i]Compass Charting[/i] geldt een fout van 60.2 km.
De [i]Cut[/i] is daar wel tamelijk zichtbaar, zodat het opzoeken van een geschikte [i]Cut[/i] daar misschien nog wat verbetering zal kunnen brengen.
[img]http://springelkamp.nl/usr/img/Geschiedenis/Portolaan/OostCompas.jpg[/img]