Wijzigingshistorie
Bericht: Een promontory fort te Zutphen
Gewijzigd door: Johannes
Wijzigingsdatum: 24 januari 2018 12:03
Een promontory fort te Zutphen
Wijzigingsdatum: 24 januari 2018 12:03
Een promontory fort te Zutphen
Ik weet niet wat er heeft gelegen, of hoe het heet, maar wel dat er behoorlijk sterke vermoedens zijn voor een Romeins kamp. Ik zal even verder uitwijden. Te Ermelo (zo'n 25 kilometer van de IJssel) kennen we natuurlijk het Romeinse marskamp, maar wat schetste mijn verbazing een beetje, dit marskamp heeft dus ook zo'n V-vormige gracht gehad. Van [url=http://www.nmpermelo.nl/ef/36.htm]Stichting Natuur- en MilieuPlatform Ermelo[/url];
[quote]Dwars door het kamp heeft een V-vormige gracht gelegen. Deze vormde de afscheiding tussen de praetentura en de retentura. Uit onderzoek is gebleken dat de Romeinen bij het verlaten van het kamp deze gracht hebben dichtgemaakt. Het slechten van de wal en het dichtgooien van de buitengracht, wat bij het verlaten van een kamp de gewoonte was, is achterwege gebleven. Eén van de vele vragen betreffende dit kamp is waarom dat hier niet gebeurd is.[/quote]
Om maar even aan te geven dat een V-vormige gracht zeker Romeins militair gelinkt kan worden. Te denken hierbij valt aan het feit dat zwaardere zeewaardige boten een kiel hebben (dus niet voor platbootjes voor de veenstroompjes). Een kiel zit natuurlijk aan de onderkant van een boot, zodat deze niet afdrijft door wind of stroming op zee, waarvoor juist een V-vormige gracht geschikt is met haar diepste punt in het midden. Deze kiel is natuurlijk het diepste punt in het midden van een boot zodat deze prima door een V-gracht kan varen.
Ook uit het volgende document uit hoofdstuk 7 (even naar beneden scrollen en het PDF linkje van hoofdstuk 7 downloaden), [url=https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjj-IHItfDYAhXGEVAKHZMSBdEQFggnMAA&url=https%3A%2F%2Fopenaccess.leidenuniv.nl%2Fhandle%2F1887%2F20532&usg=AOvVaw2YRx_0ZNWFxgVbCNX6rSEp]de Vorstelijke Palts te Zutphen?[/url], van de heer Groothedde, valt te lezen (vet is van mij);
[quote]Bij opgravingen in de kelders van Houtmarkt nr. 47, 49 (site 14) 54 (site 8), 56 (site 9), 63 (site 13), 67-71 (site 12) in de periode 2003-2008 en bij een boorcampagne op de Houtmarkt in 2004 (site 11) bleek dat onder Renauds grachtvulling een zandiger grachtvulling aanwezig was die hij voor schone grond had aangezien. Bij opgravingen in de kelders in de ‘buitenbocht’ van de Houtmarkt, site 12 t/m 14, werden bovendien sporen gevonden van twee droge V-vormige grach-ten van ongeveer vijf meter breedte en twee meter diepte. [b]Het verdere tracé is niet bekend maar de grachten (en bijbehorende wallen) lijken het puntje van de zandrug af te snijden, waarmee de nederzetting Zutphen in zijn vroegste bestaan een promontory fort lijkt te zijn geweest.[/b] De C14-datering van de oudste vulling van de grachten was verrassend: 3e of 4e eeuw. Dat is, niet geheel toevallig, ook de datering van de eerste bewoningsfase van Zutphen in het stadsdeel binnen deze grachten. Mogelijk dat de Frankische nederzetting Zutphen van meet af aan versterkt was en dat er toen al sprake was van een adellijk centrum: een Frankische Herrensitz. Deze versterkte plaats lag buiten de Romeinse Limesmaar de grachtvorm lijkt wel te zijn ontleend aan de in de Romeinse tijd ge-bruikelijke V-vormige grachten. De grachten hebben tot in de Karolingische tijd bestaan, een ervan zelfs tot in de 11e eeuw.[/quote]
In het document noemt men het een “promontory fort” welke volgens wikipedia de volgende betekenis heeft;
[quote]A promontory fort is a defensive structure located above a steep cliff, often only connected to the mainland by a small neck of land, thus utilizing the topography to reduce the ramparts needed.[/quote]
Tevens wil ik ook aangeven dat origineel de Berkel kennelijk zuidelijk van het Zutphense stadscentrum liep en deze noordelijke V-gracht (zie pagina 72 van het genoemde document voor een dwarsdoorsnede) aan de (latere) Houtmarkt, Zaadmarkt en Groenmarkt lag. Ik vind het niet ondenkbaar dat aan zo’n Romeinse gracht behoorlijk wat handel werd gedreven namelijk.
Maar goed, verder met Romeins Zutphen. Er is namelijk tonnen aan Romeins gruismateriaal gevonden te Zutphen in die grachten veelal afkomstig van of Nijmegen (Batavorum) of Xanten (Vetera). Zie ook hieronder van de heer Groothedde (vet is weer van mij);
[quote]Opvallend is dat tussen de verbrande resten in de grondsporen in de bouwput van het nieuwe stadhuis regelmatig brokken van tufsteen werden gevonden. In de vulling van een kuil met brandresten, dat samen lijkt te hangen met de sporen van huis 2, geheel aan de oostzijde van de stadhuisopgraving, werden meerdere brokken tufsteen en een stuk gebakken steen van mogelijk Romeinse origine gevonden. [b]Eén afvalkuil bevatte resten van een Rijnlandse reliëfbandamfoor, resten van een handmolensteen en vele ovensintels, ijzerslakken, bronsslakken (zie ook 11.1), veel brokken tufsteen en gebakken steen. Eén gebakken steen was gestempeld met het Romeinse legioenstempel AMI..., een deel van de in spiegelbeeld te lezen afkorting LEGIMA (Legio I Minerva Antoniana).[/b] Deze stempels zijn te dateren in de periode 212-222 en zijn als sloopmateriaal afkomstig uit de Romeinse ruïnes van Xanten of Nijmegen. Niet alleen in de bouwput van het stadhuis kwam regelmatig tufsteenpuin voor, ook in de rioolsleuf op het plein werd bij archeologisch onderzoek in 1999 veel tufsteenpuin gevonden in de Karolingische kuilen en hutkommen (zie 8.2.1). [/quote]
Het Legio I Minerva was trouwens een Romeins legioen gesticht onder Domitianus in 82 n.C. (kleinzoon van Vespasianus) en kan natuurlijk gewoon grachtvulling zijn geweest (het hoeft ook weer overigens, dat legioen was wel aan de Rijn gelegerd). Ik wil hiermee benadrukken dat Zutphen (maar ook Deventer) behoorlijke Romeinse vindplaatsen kent welke we ook aan waterwerken kunnen linken.
De andere kant van Zutphen (waar ik de Drusus gracht zou plaatsen) te Deventer kom ik archeologisch nog op terug, want ook daar is genoeg te melden vanaf de Romeinse tijd.
Voor nu en met vriendelijke groet
[quote]Dwars door het kamp heeft een V-vormige gracht gelegen. Deze vormde de afscheiding tussen de praetentura en de retentura. Uit onderzoek is gebleken dat de Romeinen bij het verlaten van het kamp deze gracht hebben dichtgemaakt. Het slechten van de wal en het dichtgooien van de buitengracht, wat bij het verlaten van een kamp de gewoonte was, is achterwege gebleven. Eén van de vele vragen betreffende dit kamp is waarom dat hier niet gebeurd is.[/quote]
Om maar even aan te geven dat een V-vormige gracht zeker Romeins militair gelinkt kan worden. Te denken hierbij valt aan het feit dat zwaardere zeewaardige boten een kiel hebben (dus niet voor platbootjes voor de veenstroompjes). Een kiel zit natuurlijk aan de onderkant van een boot, zodat deze niet afdrijft door wind of stroming op zee, waarvoor juist een V-vormige gracht geschikt is met haar diepste punt in het midden. Deze kiel is natuurlijk het diepste punt in het midden van een boot zodat deze prima door een V-gracht kan varen.
Ook uit het volgende document uit hoofdstuk 7 (even naar beneden scrollen en het PDF linkje van hoofdstuk 7 downloaden), [url=https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjj-IHItfDYAhXGEVAKHZMSBdEQFggnMAA&url=https%3A%2F%2Fopenaccess.leidenuniv.nl%2Fhandle%2F1887%2F20532&usg=AOvVaw2YRx_0ZNWFxgVbCNX6rSEp]de Vorstelijke Palts te Zutphen?[/url], van de heer Groothedde, valt te lezen (vet is van mij);
[quote]Bij opgravingen in de kelders van Houtmarkt nr. 47, 49 (site 14) 54 (site 8), 56 (site 9), 63 (site 13), 67-71 (site 12) in de periode 2003-2008 en bij een boorcampagne op de Houtmarkt in 2004 (site 11) bleek dat onder Renauds grachtvulling een zandiger grachtvulling aanwezig was die hij voor schone grond had aangezien. Bij opgravingen in de kelders in de ‘buitenbocht’ van de Houtmarkt, site 12 t/m 14, werden bovendien sporen gevonden van twee droge V-vormige grach-ten van ongeveer vijf meter breedte en twee meter diepte. [b]Het verdere tracé is niet bekend maar de grachten (en bijbehorende wallen) lijken het puntje van de zandrug af te snijden, waarmee de nederzetting Zutphen in zijn vroegste bestaan een promontory fort lijkt te zijn geweest.[/b] De C14-datering van de oudste vulling van de grachten was verrassend: 3e of 4e eeuw. Dat is, niet geheel toevallig, ook de datering van de eerste bewoningsfase van Zutphen in het stadsdeel binnen deze grachten. Mogelijk dat de Frankische nederzetting Zutphen van meet af aan versterkt was en dat er toen al sprake was van een adellijk centrum: een Frankische Herrensitz. Deze versterkte plaats lag buiten de Romeinse Limesmaar de grachtvorm lijkt wel te zijn ontleend aan de in de Romeinse tijd ge-bruikelijke V-vormige grachten. De grachten hebben tot in de Karolingische tijd bestaan, een ervan zelfs tot in de 11e eeuw.[/quote]
In het document noemt men het een “promontory fort” welke volgens wikipedia de volgende betekenis heeft;
[quote]A promontory fort is a defensive structure located above a steep cliff, often only connected to the mainland by a small neck of land, thus utilizing the topography to reduce the ramparts needed.[/quote]
Tevens wil ik ook aangeven dat origineel de Berkel kennelijk zuidelijk van het Zutphense stadscentrum liep en deze noordelijke V-gracht (zie pagina 72 van het genoemde document voor een dwarsdoorsnede) aan de (latere) Houtmarkt, Zaadmarkt en Groenmarkt lag. Ik vind het niet ondenkbaar dat aan zo’n Romeinse gracht behoorlijk wat handel werd gedreven namelijk.
Maar goed, verder met Romeins Zutphen. Er is namelijk tonnen aan Romeins gruismateriaal gevonden te Zutphen in die grachten veelal afkomstig van of Nijmegen (Batavorum) of Xanten (Vetera). Zie ook hieronder van de heer Groothedde (vet is weer van mij);
[quote]Opvallend is dat tussen de verbrande resten in de grondsporen in de bouwput van het nieuwe stadhuis regelmatig brokken van tufsteen werden gevonden. In de vulling van een kuil met brandresten, dat samen lijkt te hangen met de sporen van huis 2, geheel aan de oostzijde van de stadhuisopgraving, werden meerdere brokken tufsteen en een stuk gebakken steen van mogelijk Romeinse origine gevonden. [b]Eén afvalkuil bevatte resten van een Rijnlandse reliëfbandamfoor, resten van een handmolensteen en vele ovensintels, ijzerslakken, bronsslakken (zie ook 11.1), veel brokken tufsteen en gebakken steen. Eén gebakken steen was gestempeld met het Romeinse legioenstempel AMI..., een deel van de in spiegelbeeld te lezen afkorting LEGIMA (Legio I Minerva Antoniana).[/b] Deze stempels zijn te dateren in de periode 212-222 en zijn als sloopmateriaal afkomstig uit de Romeinse ruïnes van Xanten of Nijmegen. Niet alleen in de bouwput van het stadhuis kwam regelmatig tufsteenpuin voor, ook in de rioolsleuf op het plein werd bij archeologisch onderzoek in 1999 veel tufsteenpuin gevonden in de Karolingische kuilen en hutkommen (zie 8.2.1). [/quote]
Het Legio I Minerva was trouwens een Romeins legioen gesticht onder Domitianus in 82 n.C. (kleinzoon van Vespasianus) en kan natuurlijk gewoon grachtvulling zijn geweest (het hoeft ook weer overigens, dat legioen was wel aan de Rijn gelegerd). Ik wil hiermee benadrukken dat Zutphen (maar ook Deventer) behoorlijke Romeinse vindplaatsen kent welke we ook aan waterwerken kunnen linken.
De andere kant van Zutphen (waar ik de Drusus gracht zou plaatsen) te Deventer kom ik archeologisch nog op terug, want ook daar is genoeg te melden vanaf de Romeinse tijd.
Voor nu en met vriendelijke groet
Gewijzigd door: Johannes
Wijzigingsdatum: 24 januari 2018 12:02
Een promontory fort te Zutphen
Wijzigingsdatum: 24 januari 2018 12:02
Een promontory fort te Zutphen
Ik weet niet wat er heeft gelegen, of hoe het heet, maar wel dat er behoorlijk sterke vermoedens zijn voor een Romeins kamp. Ik zal even verder uitwijden. Te Ermelo (zo'n 25 kilometer van de IJssel) kennen we natuurlijk het Romeinse marskamp, maar wat schetste mijn verbazing een beetje, dit marskamp heeft dus ook zo'n V-vormige gracht gehad. Van [url=http://www.nmpermelo.nl/ef/36.htm]Stichting Natuur- en MilieuPlatform Ermelo[/url];
[quote]Dwars door het kamp heeft een V-vormige gracht gelegen. Deze vormde de afscheiding tussen de praetentura en de retentura. Uit onderzoek is gebleken dat de Romeinen bij het verlaten van het kamp deze gracht hebben dichtgemaakt. Het slechten van de wal en het dichtgooien van de buitengracht, wat bij het verlaten van een kamp de gewoonte was, is achterwege gebleven. Eén van de vele vragen betreffende dit kamp is waarom dat hier niet gebeurd is.[/quote]
Om maar even aan te geven dat een V-vormige gracht zeker Romeins militair gelinkt kan worden. Te denken hierbij valt aan het feit dat zwaardere zeewaardige boten een kiel hebben (dus niet voor platbootjes voor de veenstroompjes). Een kiel zit natuurlijk aan de onderkant van een boot, zodat deze niet afdrijft door wind of stroming op zee, waarvoor juist een V-vormige gracht geschikt is met haar diepste punt in het midden. Deze kiel is natuurlijk het diepste punt in het midden van een boot zodat deze prima door een V-gracht kan varen.
Ook uit het volgende document, uit hoofdstuk 7 (even het PDF linkje van hoofdstuk 7 downloaden), [url=https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjj-IHItfDYAhXGEVAKHZMSBdEQFggnMAA&url=https%3A%2F%2Fopenaccess.leidenuniv.nl%2Fhandle%2F1887%2F20532&usg=AOvVaw2YRx_0ZNWFxgVbCNX6rSEp]de Vorstelijke Palts te Zutphen?[/url], van de heer Groothedde, valt te lezen (vet is van mij);
[quote]Bij opgravingen in de kelders van Houtmarkt nr. 47, 49 (site 14) 54 (site 8), 56 (site 9), 63 (site 13), 67-71 (site 12) in de periode 2003-2008 en bij een boorcampagne op de Houtmarkt in 2004 (site 11) bleek dat onder Renauds grachtvulling een zandiger grachtvulling aanwezig was die hij voor schone grond had aangezien. Bij opgravingen in de kelders in de ‘buitenbocht’ van de Houtmarkt, site 12 t/m 14, werden bovendien sporen gevonden van twee droge V-vormige grach-ten van ongeveer vijf meter breedte en twee meter diepte. [b]Het verdere tracé is niet bekend maar de grachten (en bijbehorende wallen) lijken het puntje van de zandrug af te snijden, waarmee de nederzetting Zutphen in zijn vroegste bestaan een promontory fort lijkt te zijn geweest.[/b] De C14-datering van de oudste vulling van de grachten was verrassend: 3e of 4e eeuw. Dat is, niet geheel toevallig, ook de datering van de eerste bewoningsfase van Zutphen in het stadsdeel binnen deze grachten. Mogelijk dat de Frankische nederzetting Zutphen van meet af aan versterkt was en dat er toen al sprake was van een adellijk centrum: een Frankische Herrensitz. Deze versterkte plaats lag buiten de Romeinse Limesmaar de grachtvorm lijkt wel te zijn ontleend aan de in de Romeinse tijd ge-bruikelijke V-vormige grachten. De grachten hebben tot in de Karolingische tijd bestaan, een ervan zelfs tot in de 11e eeuw.[/quote]
In het document noemt men het een “promontory fort” welke volgens wikipedia de volgende betekenis heeft;
[quote]A promontory fort is a defensive structure located above a steep cliff, often only connected to the mainland by a small neck of land, thus utilizing the topography to reduce the ramparts needed.[/quote]
Tevens wil ik ook aangeven dat origineel de Berkel kennelijk zuidelijk van het Zutphense stadscentrum liep en deze noordelijke V-gracht (zie pagina 72 van het genoemde document voor een dwarsdoorsnede) aan de (latere) Houtmarkt, Zaadmarkt en Groenmarkt lag. Ik vind het niet ondenkbaar dat aan zo’n Romeinse gracht behoorlijk wat handel werd gedreven namelijk.
Maar goed, verder met Romeins Zutphen. Er is namelijk tonnen aan Romeins gruismateriaal gevonden te Zutphen in die grachten veelal afkomstig van of Nijmegen (Batavorum) of Xanten (Vetera). Zie ook hieronder van de heer Groothedde (vet is weer van mij);
[quote]Opvallend is dat tussen de verbrande resten in de grondsporen in de bouwput van het nieuwe stadhuis regelmatig brokken van tufsteen werden gevonden. In de vulling van een kuil met brandresten, dat samen lijkt te hangen met de sporen van huis 2, geheel aan de oostzijde van de stadhuisopgraving, werden meerdere brokken tufsteen en een stuk gebakken steen van mogelijk Romeinse origine gevonden. [b]Eén afvalkuil bevatte resten van een Rijnlandse reliëfbandamfoor, resten van een handmolensteen en vele ovensintels, ijzerslakken, bronsslakken (zie ook 11.1), veel brokken tufsteen en gebakken steen. Eén gebakken steen was gestempeld met het Romeinse legioenstempel AMI..., een deel van de in spiegelbeeld te lezen afkorting LEGIMA (Legio I Minerva Antoniana).[/b] Deze stempels zijn te dateren in de periode 212-222 en zijn als sloopmateriaal afkomstig uit de Romeinse ruïnes van Xanten of Nijmegen. Niet alleen in de bouwput van het stadhuis kwam regelmatig tufsteenpuin voor, ook in de rioolsleuf op het plein werd bij archeologisch onderzoek in 1999 veel tufsteenpuin gevonden in de Karolingische kuilen en hutkommen (zie 8.2.1). [/quote]
Het Legio I Minerva was trouwens een Romeins legioen gesticht onder Domitianus in 82 n.C. (kleinzoon van Vespasianus) en kan natuurlijk gewoon grachtvulling zijn geweest (het hoeft ook weer overigens, dat legioen was wel aan de Rijn gelegerd). Ik wil hiermee benadrukken dat Zutphen (maar ook Deventer) behoorlijke Romeinse vindplaatsen kent welke we ook aan waterwerken kunnen linken.
De andere kant van Zutphen (waar ik de Drusus gracht zou plaatsen) te Deventer kom ik archeologisch nog op terug, want ook daar is genoeg te melden vanaf de Romeinse tijd.
Voor nu en met vriendelijke groet
[quote]Dwars door het kamp heeft een V-vormige gracht gelegen. Deze vormde de afscheiding tussen de praetentura en de retentura. Uit onderzoek is gebleken dat de Romeinen bij het verlaten van het kamp deze gracht hebben dichtgemaakt. Het slechten van de wal en het dichtgooien van de buitengracht, wat bij het verlaten van een kamp de gewoonte was, is achterwege gebleven. Eén van de vele vragen betreffende dit kamp is waarom dat hier niet gebeurd is.[/quote]
Om maar even aan te geven dat een V-vormige gracht zeker Romeins militair gelinkt kan worden. Te denken hierbij valt aan het feit dat zwaardere zeewaardige boten een kiel hebben (dus niet voor platbootjes voor de veenstroompjes). Een kiel zit natuurlijk aan de onderkant van een boot, zodat deze niet afdrijft door wind of stroming op zee, waarvoor juist een V-vormige gracht geschikt is met haar diepste punt in het midden. Deze kiel is natuurlijk het diepste punt in het midden van een boot zodat deze prima door een V-gracht kan varen.
Ook uit het volgende document, uit hoofdstuk 7 (even het PDF linkje van hoofdstuk 7 downloaden), [url=https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjj-IHItfDYAhXGEVAKHZMSBdEQFggnMAA&url=https%3A%2F%2Fopenaccess.leidenuniv.nl%2Fhandle%2F1887%2F20532&usg=AOvVaw2YRx_0ZNWFxgVbCNX6rSEp]de Vorstelijke Palts te Zutphen?[/url], van de heer Groothedde, valt te lezen (vet is van mij);
[quote]Bij opgravingen in de kelders van Houtmarkt nr. 47, 49 (site 14) 54 (site 8), 56 (site 9), 63 (site 13), 67-71 (site 12) in de periode 2003-2008 en bij een boorcampagne op de Houtmarkt in 2004 (site 11) bleek dat onder Renauds grachtvulling een zandiger grachtvulling aanwezig was die hij voor schone grond had aangezien. Bij opgravingen in de kelders in de ‘buitenbocht’ van de Houtmarkt, site 12 t/m 14, werden bovendien sporen gevonden van twee droge V-vormige grach-ten van ongeveer vijf meter breedte en twee meter diepte. [b]Het verdere tracé is niet bekend maar de grachten (en bijbehorende wallen) lijken het puntje van de zandrug af te snijden, waarmee de nederzetting Zutphen in zijn vroegste bestaan een promontory fort lijkt te zijn geweest.[/b] De C14-datering van de oudste vulling van de grachten was verrassend: 3e of 4e eeuw. Dat is, niet geheel toevallig, ook de datering van de eerste bewoningsfase van Zutphen in het stadsdeel binnen deze grachten. Mogelijk dat de Frankische nederzetting Zutphen van meet af aan versterkt was en dat er toen al sprake was van een adellijk centrum: een Frankische Herrensitz. Deze versterkte plaats lag buiten de Romeinse Limesmaar de grachtvorm lijkt wel te zijn ontleend aan de in de Romeinse tijd ge-bruikelijke V-vormige grachten. De grachten hebben tot in de Karolingische tijd bestaan, een ervan zelfs tot in de 11e eeuw.[/quote]
In het document noemt men het een “promontory fort” welke volgens wikipedia de volgende betekenis heeft;
[quote]A promontory fort is a defensive structure located above a steep cliff, often only connected to the mainland by a small neck of land, thus utilizing the topography to reduce the ramparts needed.[/quote]
Tevens wil ik ook aangeven dat origineel de Berkel kennelijk zuidelijk van het Zutphense stadscentrum liep en deze noordelijke V-gracht (zie pagina 72 van het genoemde document voor een dwarsdoorsnede) aan de (latere) Houtmarkt, Zaadmarkt en Groenmarkt lag. Ik vind het niet ondenkbaar dat aan zo’n Romeinse gracht behoorlijk wat handel werd gedreven namelijk.
Maar goed, verder met Romeins Zutphen. Er is namelijk tonnen aan Romeins gruismateriaal gevonden te Zutphen in die grachten veelal afkomstig van of Nijmegen (Batavorum) of Xanten (Vetera). Zie ook hieronder van de heer Groothedde (vet is weer van mij);
[quote]Opvallend is dat tussen de verbrande resten in de grondsporen in de bouwput van het nieuwe stadhuis regelmatig brokken van tufsteen werden gevonden. In de vulling van een kuil met brandresten, dat samen lijkt te hangen met de sporen van huis 2, geheel aan de oostzijde van de stadhuisopgraving, werden meerdere brokken tufsteen en een stuk gebakken steen van mogelijk Romeinse origine gevonden. [b]Eén afvalkuil bevatte resten van een Rijnlandse reliëfbandamfoor, resten van een handmolensteen en vele ovensintels, ijzerslakken, bronsslakken (zie ook 11.1), veel brokken tufsteen en gebakken steen. Eén gebakken steen was gestempeld met het Romeinse legioenstempel AMI..., een deel van de in spiegelbeeld te lezen afkorting LEGIMA (Legio I Minerva Antoniana).[/b] Deze stempels zijn te dateren in de periode 212-222 en zijn als sloopmateriaal afkomstig uit de Romeinse ruïnes van Xanten of Nijmegen. Niet alleen in de bouwput van het stadhuis kwam regelmatig tufsteenpuin voor, ook in de rioolsleuf op het plein werd bij archeologisch onderzoek in 1999 veel tufsteenpuin gevonden in de Karolingische kuilen en hutkommen (zie 8.2.1). [/quote]
Het Legio I Minerva was trouwens een Romeins legioen gesticht onder Domitianus in 82 n.C. (kleinzoon van Vespasianus) en kan natuurlijk gewoon grachtvulling zijn geweest (het hoeft ook weer overigens, dat legioen was wel aan de Rijn gelegerd). Ik wil hiermee benadrukken dat Zutphen (maar ook Deventer) behoorlijke Romeinse vindplaatsen kent welke we ook aan waterwerken kunnen linken.
De andere kant van Zutphen (waar ik de Drusus gracht zou plaatsen) te Deventer kom ik archeologisch nog op terug, want ook daar is genoeg te melden vanaf de Romeinse tijd.
Voor nu en met vriendelijke groet
Originele bericht
Auteur: JohannesDatum: 24 januari 2018 12:01
Een promontory fort te Zutphen
Ik weet niet wat er heeft gelegen, of hoe het heet, maar wel dat er behoorlijk sterke vermoedens zijn voor een Romeins kamp. Ik zal even verder uitwijden. Te Ermelo (zo'n 25 kilometer van de IJssel) kennen we natuurlijk het Romeinse marskamp, maar wat schetste mijn verbazing een beetje, dit marskamp heeft dus ook zo'n V-vormige gracht gehad. Van [url=http://www.nmpermelo.nl/ef/36.htm]Stichting Natuur- en MilieuPlatform Ermelo[/url];
[quote]Dwars door het kamp heeft een V-vormige gracht gelegen. Deze vormde de afscheiding tussen de praetentura en de retentura. Uit onderzoek is gebleken dat de Romeinen bij het verlaten van het kamp deze gracht hebben dichtgemaakt. Het slechten van de wal en het dichtgooien van de buitengracht, wat bij het verlaten van een kamp de gewoonte was, is achterwege gebleven. Eén van de vele vragen betreffende dit kamp is waarom dat hier niet gebeurd is.[/quote]
Om maar even aan te geven dat een V-vormige gracht zeker Romeins militair gelinkt kan worden. Te denken hierbij valt aan het feit dat zwaardere zeewaardige boten een kiel hebben (dus niet voor platbootjes voor de veenstroompjes). Een kiel zit natuurlijk aan de onderkant van een boot, zodat deze niet afdrijft door wind of stroming op zee, waarvoor juist een V-vormige gracht geschikt is met haar diepste punt in het midden. Deze kiel is natuurlijk het diepste punt in het midden van een boot zodat deze prima door een V-gracht kan varen.
Ook uit het volgende document, [url=https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjj-IHItfDYAhXGEVAKHZMSBdEQFggnMAA&url=https%3A%2F%2Fopenaccess.leidenuniv.nl%2Fhandle%2F1887%2F20532&usg=AOvVaw2YRx_0ZNWFxgVbCNX6rSEp]de Vorstelijke Palts te Zutphen?[/url], van de heer Groothedde, valt te lezen (vet is van mij);
[quote]Bij opgravingen in de kelders van Houtmarkt nr. 47, 49 (site 14) 54 (site 8), 56 (site 9), 63 (site 13), 67-71 (site 12) in de periode 2003-2008 en bij een boorcampagne op de Houtmarkt in 2004 (site 11) bleek dat onder Renauds grachtvulling een zandiger grachtvulling aanwezig was die hij voor schone grond had aangezien. Bij opgravingen in de kelders in de ‘buitenbocht’ van de Houtmarkt, site 12 t/m 14, werden bovendien sporen gevonden van twee droge V-vormige grach-ten van ongeveer vijf meter breedte en twee meter diepte. [b]Het verdere tracé is niet bekend maar de grachten (en bijbehorende wallen) lijken het puntje van de zandrug af te snijden, waarmee de nederzetting Zutphen in zijn vroegste bestaan een promontory fort lijkt te zijn geweest.[/b] De C14-datering van de oudste vulling van de grachten was verrassend: 3e of 4e eeuw. Dat is, niet geheel toevallig, ook de datering van de eerste bewoningsfase van Zutphen in het stadsdeel binnen deze grachten. Mogelijk dat de Frankische nederzetting Zutphen van meet af aan versterkt was en dat er toen al sprake was van een adellijk centrum: een Frankische Herrensitz. Deze versterkte plaats lag buiten de Romeinse Limesmaar de grachtvorm lijkt wel te zijn ontleend aan de in de Romeinse tijd ge-bruikelijke V-vormige grachten. De grachten hebben tot in de Karolingische tijd bestaan, een ervan zelfs tot in de 11e eeuw.[/quote]
In het document noemt men het een “promontory fort” welke volgens wikipedia de volgende betekenis heeft;
[quote]A promontory fort is a defensive structure located above a steep cliff, often only connected to the mainland by a small neck of land, thus utilizing the topography to reduce the ramparts needed.[/quote]
Tevens wil ik ook aangeven dat origineel de Berkel kennelijk zuidelijk van het Zutphense stadscentrum liep en deze noordelijke V-gracht (zie pagina 72 van het genoemde document voor een dwarsdoorsnede) aan de (latere) Houtmarkt, Zaadmarkt en Groenmarkt lag. Ik vind het niet ondenkbaar dat aan zo’n Romeinse gracht behoorlijk wat handel werd gedreven namelijk.
Maar goed, verder met Romeins Zutphen. Er is namelijk tonnen aan Romeins gruismateriaal gevonden te Zutphen in die grachten veelal afkomstig van of Nijmegen (Batavorum) of Xanten (Vetera). Zie ook hieronder van de heer Groothedde (vet is weer van mij);
[quote]Opvallend is dat tussen de verbrande resten in de grondsporen in de bouwput van het nieuwe stadhuis regelmatig brokken van tufsteen werden gevonden. In de vulling van een kuil met brandresten, dat samen lijkt te hangen met de sporen van huis 2, geheel aan de oostzijde van de stadhuisopgraving, werden meerdere brokken tufsteen en een stuk gebakken steen van mogelijk Romeinse origine gevonden. [b]Eén afvalkuil bevatte resten van een Rijnlandse reliëfbandamfoor, resten van een handmolensteen en vele ovensintels, ijzerslakken, bronsslakken (zie ook 11.1), veel brokken tufsteen en gebakken steen. Eén gebakken steen was gestempeld met het Romeinse legioenstempel AMI..., een deel van de in spiegelbeeld te lezen afkorting LEGIMA (Legio I Minerva Antoniana).[/b] Deze stempels zijn te dateren in de periode 212-222 en zijn als sloopmateriaal afkomstig uit de Romeinse ruïnes van Xanten of Nijmegen. Niet alleen in de bouwput van het stadhuis kwam regelmatig tufsteenpuin voor, ook in de rioolsleuf op het plein werd bij archeologisch onderzoek in 1999 veel tufsteenpuin gevonden in de Karolingische kuilen en hutkommen (zie 8.2.1). [/quote]
Het Legio I Minerva was trouwens een Romeins legioen gesticht onder Domitianus in 82 n.C. (kleinzoon van Vespasianus) en kan natuurlijk gewoon grachtvulling zijn geweest (het hoeft ook weer overigens, dat legioen was wel aan de Rijn gelegerd). Ik wil hiermee benadrukken dat Zutphen (maar ook Deventer) behoorlijke Romeinse vindplaatsen kent welke we ook aan waterwerken kunnen linken.
De andere kant van Zutphen (waar ik de Drusus gracht zou plaatsen) te Deventer kom ik archeologisch nog op terug, want ook daar is genoeg te melden vanaf de Romeinse tijd.
Voor nu en met vriendelijke groet
[quote]Dwars door het kamp heeft een V-vormige gracht gelegen. Deze vormde de afscheiding tussen de praetentura en de retentura. Uit onderzoek is gebleken dat de Romeinen bij het verlaten van het kamp deze gracht hebben dichtgemaakt. Het slechten van de wal en het dichtgooien van de buitengracht, wat bij het verlaten van een kamp de gewoonte was, is achterwege gebleven. Eén van de vele vragen betreffende dit kamp is waarom dat hier niet gebeurd is.[/quote]
Om maar even aan te geven dat een V-vormige gracht zeker Romeins militair gelinkt kan worden. Te denken hierbij valt aan het feit dat zwaardere zeewaardige boten een kiel hebben (dus niet voor platbootjes voor de veenstroompjes). Een kiel zit natuurlijk aan de onderkant van een boot, zodat deze niet afdrijft door wind of stroming op zee, waarvoor juist een V-vormige gracht geschikt is met haar diepste punt in het midden. Deze kiel is natuurlijk het diepste punt in het midden van een boot zodat deze prima door een V-gracht kan varen.
Ook uit het volgende document, [url=https://www.google.nl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjj-IHItfDYAhXGEVAKHZMSBdEQFggnMAA&url=https%3A%2F%2Fopenaccess.leidenuniv.nl%2Fhandle%2F1887%2F20532&usg=AOvVaw2YRx_0ZNWFxgVbCNX6rSEp]de Vorstelijke Palts te Zutphen?[/url], van de heer Groothedde, valt te lezen (vet is van mij);
[quote]Bij opgravingen in de kelders van Houtmarkt nr. 47, 49 (site 14) 54 (site 8), 56 (site 9), 63 (site 13), 67-71 (site 12) in de periode 2003-2008 en bij een boorcampagne op de Houtmarkt in 2004 (site 11) bleek dat onder Renauds grachtvulling een zandiger grachtvulling aanwezig was die hij voor schone grond had aangezien. Bij opgravingen in de kelders in de ‘buitenbocht’ van de Houtmarkt, site 12 t/m 14, werden bovendien sporen gevonden van twee droge V-vormige grach-ten van ongeveer vijf meter breedte en twee meter diepte. [b]Het verdere tracé is niet bekend maar de grachten (en bijbehorende wallen) lijken het puntje van de zandrug af te snijden, waarmee de nederzetting Zutphen in zijn vroegste bestaan een promontory fort lijkt te zijn geweest.[/b] De C14-datering van de oudste vulling van de grachten was verrassend: 3e of 4e eeuw. Dat is, niet geheel toevallig, ook de datering van de eerste bewoningsfase van Zutphen in het stadsdeel binnen deze grachten. Mogelijk dat de Frankische nederzetting Zutphen van meet af aan versterkt was en dat er toen al sprake was van een adellijk centrum: een Frankische Herrensitz. Deze versterkte plaats lag buiten de Romeinse Limesmaar de grachtvorm lijkt wel te zijn ontleend aan de in de Romeinse tijd ge-bruikelijke V-vormige grachten. De grachten hebben tot in de Karolingische tijd bestaan, een ervan zelfs tot in de 11e eeuw.[/quote]
In het document noemt men het een “promontory fort” welke volgens wikipedia de volgende betekenis heeft;
[quote]A promontory fort is a defensive structure located above a steep cliff, often only connected to the mainland by a small neck of land, thus utilizing the topography to reduce the ramparts needed.[/quote]
Tevens wil ik ook aangeven dat origineel de Berkel kennelijk zuidelijk van het Zutphense stadscentrum liep en deze noordelijke V-gracht (zie pagina 72 van het genoemde document voor een dwarsdoorsnede) aan de (latere) Houtmarkt, Zaadmarkt en Groenmarkt lag. Ik vind het niet ondenkbaar dat aan zo’n Romeinse gracht behoorlijk wat handel werd gedreven namelijk.
Maar goed, verder met Romeins Zutphen. Er is namelijk tonnen aan Romeins gruismateriaal gevonden te Zutphen in die grachten veelal afkomstig van of Nijmegen (Batavorum) of Xanten (Vetera). Zie ook hieronder van de heer Groothedde (vet is weer van mij);
[quote]Opvallend is dat tussen de verbrande resten in de grondsporen in de bouwput van het nieuwe stadhuis regelmatig brokken van tufsteen werden gevonden. In de vulling van een kuil met brandresten, dat samen lijkt te hangen met de sporen van huis 2, geheel aan de oostzijde van de stadhuisopgraving, werden meerdere brokken tufsteen en een stuk gebakken steen van mogelijk Romeinse origine gevonden. [b]Eén afvalkuil bevatte resten van een Rijnlandse reliëfbandamfoor, resten van een handmolensteen en vele ovensintels, ijzerslakken, bronsslakken (zie ook 11.1), veel brokken tufsteen en gebakken steen. Eén gebakken steen was gestempeld met het Romeinse legioenstempel AMI..., een deel van de in spiegelbeeld te lezen afkorting LEGIMA (Legio I Minerva Antoniana).[/b] Deze stempels zijn te dateren in de periode 212-222 en zijn als sloopmateriaal afkomstig uit de Romeinse ruïnes van Xanten of Nijmegen. Niet alleen in de bouwput van het stadhuis kwam regelmatig tufsteenpuin voor, ook in de rioolsleuf op het plein werd bij archeologisch onderzoek in 1999 veel tufsteenpuin gevonden in de Karolingische kuilen en hutkommen (zie 8.2.1). [/quote]
Het Legio I Minerva was trouwens een Romeins legioen gesticht onder Domitianus in 82 n.C. (kleinzoon van Vespasianus) en kan natuurlijk gewoon grachtvulling zijn geweest (het hoeft ook weer overigens, dat legioen was wel aan de Rijn gelegerd). Ik wil hiermee benadrukken dat Zutphen (maar ook Deventer) behoorlijke Romeinse vindplaatsen kent welke we ook aan waterwerken kunnen linken.
De andere kant van Zutphen (waar ik de Drusus gracht zou plaatsen) te Deventer kom ik archeologisch nog op terug, want ook daar is genoeg te melden vanaf de Romeinse tijd.
Voor nu en met vriendelijke groet