Dagobert Schreef:
-------------------------------------------------------
> Naar mijn mening is het (nog) niet mogelijk om de
> 'Romeinse' splitsing van Rijn en Waal exact aan te
> wijzen.
> Zo'n kaart van 1520 gaat ook niet verder terug dan
> pakweg 500 jaar. In de daaraan voorafgaande 1500
> jaar kunnen er nog drastische wijzigingen hebben
> voorgedaan in de loop van de rivieren.
Dank voor je respons. In deze is mijn voorzichtige aanname dat die splitsing in eerste instantie noordelijk lag, zeg maar ter hoogte van Lobith en vandaar zuidwaarts ging.
Ik leun hierbij op de locatie van de tolburcht Tolhuys, die moet nabij de splitsing zijn gelegen en werd omstreeks 1222 ingenomen. Voor zover ik het kan zien vond een nieuwe splitsing omstreeks 1300 plaats bij Tolkamer en onstond een deels nieuwe Waallus langs Tolkamer noordwaarts. De tolheffing ging toen naar Schenkenschanz en nog weer later naar Tolkamer.
Vervolgens kwam er eeuwen later een menselijk ingrijpen, eerst door het Pannerdsche Kanaal en wat later middels het Bijlandsche Kanaal waarbij de Waallus werd doorbroken en deze loop de Rijn werd gezien de verlanding van de eerdere Rijnloop langs Lobith/Tolhuys.
Dat de rivier nogal dynamisch was is duidelijk maar het lijkt me toch dat die eerdere splitsing noordelijk lag en vanaf omstreeks 1300 bij Schenkenschanz met nog steeds een Waallus door De Bijland. Een 'springen' van zuid naar noord en weer terug binnen enkele eeuwen vat ik niet zo, doch ik ben op dat gebied niet zo onderlegd. Wat wel sneller verliep was de verlegging in min of meer parallelle stroomgeulen in de brede bedding. Het Drususkanaal was n.m.m. een ingrijpen door een geul uit te diepen/te graven waarna de rivier het over nam, zo ook later het graven van een vaargeul; het Pannerdsche en Bijlandsche kanaal.
Daarmee is het inderdaad nog niet zo dat je de feitelijke Romeinse splitsing kunt aangeven maar volgens mij lijkt het toch in de omgeving Lobith. Mag ik deze voorzichtige opvatting voorlopig 'koesteren'?
>
> Ik ben eens wat gaan snuffelen over gegevens van
> de Rijn aan de Duitse kant van grens.
> Heel veel heb ik nog niet gevonden, maar wel de
> volgende figuur van de website van
> Naturschutzzentrum im Kreis Kleve e.V. (onder
> Landschaftentwicklung):
> Zie het enorme verschil tussen de veronderstelde
> loop van de Rijn in de 16e eeuw met die in de 13e
> eeuw.
Ja, dergelijke stroomgeulen kwam ik eerder al tegen op diverse kaartjes bij mijn zoektocht langs de Rijn en aanliggende castella. Ook in de Romeinse tijd stroomde de Rijn in een kilometers breed dal met telkens nieuwe en vervlechtende stroomgeulen. Bv. Steinscheshof lag op ca 2 km van de toenmalige Rijnloop en Rindern relatief vlakbij. Die castella volgden de hogere oeverrug waar overigens in later tijden ook her en der inbraken waren.
Ook in deze verschillen de diverse deskundigen overigens nogal eens van mening aangaande hoe het er in de Romeinse tijd uitzag met die bevaarbare stroomgeulen.
>
> Pas als er meer specifieke geologische gegevens
> beschikbaar komen, zoals onlangs onder Lent bij
> het graven van de nieuwe nevengeul van de Waal,
> kunnen we het gebied waar de splitsing lag verder
> inperken.
Uiteraard ben ik het daar mee eens, noemde het dan ook een interpretatie met de wens/hoop op nader onderzoek. In deze gaat het er echter bij mij in eerste instantie om een castellum in de regio Herwen-Lobith te vinden wat ook een sterke aanwijzing kan zijn voor de toenmalige splitsing. Indien deze is opgeslokt/verdwenen door de werking van het rivierensysteem is het jammer.
>
>
> P.S.: een terzijde: Op de website www.wildernis.eu
> staat een interessant artikel dat ik jaren geleden
> al eens heb gedownload: De Verzonken Stad - De
> ligging van Romeins Nijmegen (misschien ken je het
> al).
Thanks, kende ik.
Servus,
Vorenus
2 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 25/05/2015 16:25 door Vorenus. (
bekijk wijzigingen)
