> Dat het onzeker is aangaande die splitsing deel ik
> uiteraard. In de omgeving van het latere
> Schenkenschanz vanaf Rindern is voor zover mij
> bekend niets gevonden wat duidt op een
> versterking, de linker oeverwal lijkt tot
> Bimmen-Millingen door te lopen.
Die observatie herken ik. Maar in mijn beleving hoeft er geen militaire versterking bij dat splitsingspunt gelegen hebben. Het zou wel kunnen natuurlijk. Ergens lijkt het me bij nader inzien ook wel logisch om dat bouwwerk te beschermen. Maar het hoeft niet.
> In deze koppel ik echter mede de vondsten van die
> gedenkstenen in de regio Herwen. Naast dat 'Carvio
> ad Molem' (en wat andere militaria) in het
> bijzonder de gedenksteen van de prefect
> Chaleidicus van het Cohors II c.R. Equitatae.
Die steen had ik nog niet zo betrokken, maar die is natuurlijk minstens zo interessant als 'fundgrube' voor termen en teksten
> Nabij het castellum Steincheshof is een grafsteen
> aangetroffen van de prefect Claudius Aelianus van
> hetzelfde cohors.
De mogelijkheid wil ik vooralsnog niet ontkennen, dat het om hetzelfde cohors gaat. Tegelijkertijd lees ik wel in een
tweetal artikelen dat dit geen dwingende interpretatie is. Subtiel detail: in het artikel van Bogaers wordt vermeld dat Alföldys het voor mogelijk hield dat de steen uit Herwen versleept zou zijn.
> Werd gedateerd 2e helft van de
> 2e eeuw, het castellum Steincheshof werd omstreeks
> 170 AD opgeheven gezien archeologische
> bevindingen.
Dat
castellum vind ik heel interessant. Omdat het nergens genoemd is in de geschreven bronnen. Ook hoe het is '
ontdekt'. Ook de locatie is boeiend: aan 'de'
Kleine Wetering. Wat heeft dat woord toch een
verspreidingsgebied. Er zijn daar trouwens wel meer woorden die Nederlands aandoen: Emmericher
Eyland.
> Overigens: die (nog vermiste) massa stenen in De
> Bijland kan indertijd zijn opgeworpen door de
> bevolking uit puinresten van de Romeinse
> versterking teneinde de noordwaartse beweging van
> de Waallus af te stoppen. Evengoed ging die
> beweging door, verslond Oud Herwen en dreigde tot
> in de Rijn te komen. Vervolgens werd het
> Pannerdens Kanaal en wat later het Bijlands Kanaal
> gegraven wat het probleem oploste.
Dat is mijn punt: hoe weten we dat die gehele steenmassa daar ligt sinds de Romeinse tijd? Wellicht heeft men daar de resten van een versterking geprobeerd aan te vullen met nog meer steen van elders. Als een soort 'last line of defense'?
Tegelijkertijd is er natuurlijk wel
Huis Aerdt, de opvolger van Huis ter Cluse. Geen Romeins castellum, maar de naam doet me denken aan 'Huis bij de afsluiting'. Net als het '
ad clusas' dat wellicht is gebruikt om een plaats bij het Nauw van Calais aan te geven. Ook dit weer terzijde, omdat ik hier anders alle focus in geografie en chronologie verniel.
> Afwachten maar op een evt. bodemonderzoek en/of
> het vinden van die versterking bij Herwen-Lobith.
Mee eens.
> Dat die toenmalige splitsing teruggevonden kan
> worden betwijfel ik overigens gezien de dynamiek
> van de rivieren.
Ook helemaal mee eens.
Het zou in elk geval mooi zijn als we nog wat meer 'onder water' zouden kunnen kijken.......