Home · Forum · Regels · Artikelen · Links
Nifterlaca
Welkom! Log in Registreer een nieuw account

Oude IJssel - Nieuwe IJssel - Het zadel van Zutphen

13 januari 2018 00:34
Ik had nog niet direct op deze bijdrage gereageerd, maar wil dat nog wel graag doen. Om te beginnen met te zeggen dat ik me aansluit bij Johannes door te zeggen en te vinden dat Vorenus bijdragen inderdaad altijd vol met interessante gegevens staan.

Uiteraard zit ik ook met het probleem dat de IJssel pas tussen 600-900 zou zijn ontstaan. Maar misschien moet dat wat genuanceerd worden.

Quote

Hoe oud is het IJsseldal en wat is de relatie met de Rijn?
Het IJsseldal in de huidige vorm, dat wil zeggen een corridor tussen de Veluwse en de
Sallandse stuwwallen, bestaat sinds het afsmelten van het landijs aan het einde van de
voorlaatste ijstijd (150.000 à 140.000 jaar geleden, einde Saalien).
Bron: Zand in banen 3de druk

Dus ook al zou de IJssel jong zijn, het dal is al heel, heel oud.

Sterker nog, in het voorlaatste inter-glaciaal lag de Rijn-delta in het IJsseldal.

Ik haal maar even verder aan wat "Zand in banen" verteld over het IJsseldal.

Quote

Het huidige dal van de Rijn door de Gelderse Poort is het jongste dal van de Rijn. Het is in de
tweede helft van de laatste ijstijd ontstaan, vermoedelijk tussen 40.000 en 30.000 jaar
geleden.

Wat was de afwatering van het gebied na het verlaten door de Rijn?
Na het ontstaan van de Rond-Montferland Rijn halverwege de laatste ijstijd, bleven in het
verlaten IJsseldal in een tamelijk breed en vlak gebied slechts kleinere
sneeuwsmeltwaterrivieren (grote beken) over die de afwatering verzorgden.
......
Langs de voet van de stuwwallen hadden zich al langer waaiers van afgespoeld materiaal
opgebouwd, in de eerdere delen van de laatste ijstijd. Met het wegvallen van een grote rivier
om dit materiaal door het relatief vlakke dal af te voeren, breidden deze zich in het tweede
deel van de IJstijd sterk uit en dit zorgde voor ophoging van het maaiveld in het IJsseldal.
......
Hierdoor ontstond ter hoogte van Zutphen een
waterscheiding (topografisch zadel)
......
De resultaten van de zanddieptekartering sluiten uit dat de rivier
de Oude IJssel gedurende enig tijdstip na het verlaten raken van de IJsseldal-Rijn een naar het
noorden verlengde loop had, niet tijdens het functioneren van de ‘Rond-Montferland’
Rijnloop in het Pleniglaciaal, en ook niet nadat de ‘Rond-Montferland’ Rijn op zijn beurt
verlaten was in het Laat-Glaciaal en Vroeg Holoceen. Afwatering door het Oude IJssel
vervolgde zich vanaf Doesburg steeds richting Arnhem (Hs 8, Fig. 27, 31), en dit bleef zo tot
het ontstaan van de Gelderse IJssel laat in het Holoceen.
.......
Is er een relatie met de Drususgracht?
Het in de 17e eeuw door historici geadopteerde idee dat de Gelderse IJssel als een door de
Romeinse veldheer Drusus voor zijn troepen gegraven kanaal, rond het begin van de
jaartelling zou zijn aangelegd, strookt niet met de geologisch gekarteerde afzettingen
(breeduitwaaierende doorbraakcomplexen) en de dateringen van begin van kleisedimentatie
ten noorden van Deventer. Er is dus geen directe relatie (zie ook Makaske e.a., 2008). De
Gelderse IJssel moet als een op natuurlijke wijze ontstaan fenomeen worden beschouwd.

Een indirecte relatie tussen de werken van Drusus en de Gelderse IJssel is overigens wel
denkbaar (contra Makaske e.a., 2008). Het is best mogelijk dat Drusus zijn ‘fosse’ (gracht,
kanaal) langs een tracé in het IJsseldal groef, bijvoorbeeld door het waterscheidinggebied bij
Zutphen, als dwarsverbinding tussen noordwaarts en Rijnwaarts afwaterende beken. Maar
getraceerd is zo’n verbinding tot nog toe niet. Als de Drususgracht al in het IJsseldal lag, dan
bleef de traverse over de waterscheiding zonder onderhoud niet langdurig een brede open
verbinding (als de gracht ter plaatse van de waterscheiding bij aanleg al breed zou zijn). Als
de gracht er in verwaarloosde toestand in de Vroege Middeleeuwen nog lag, dan is de
verwachting dat sporen daarvan bij het voltrekken van de waterscheidingsdoorbraak op
natuurlijke wijze voor het overgrote deel zijn opgeruimd (Fig. 31).


Heb het laatste stuk even vet en rood gemaakt smiling smiley

Het lijkt me duidelijk dat een route via het IJsseldal de reis naar het waddengebied zou bekorten met een aantal dagen als je het vergelijkt met een route door de Utrechtse Vecht.

En kijk ook eens hoe dicht de Lange Renne ligt bij het door Drusus gemaakte fort Vetera:


Bron Clades Variana (Albert Boemer)

En de plotselinge afwijking naar rechts in de richting van de Oude IJssel van de Bienener Altrhein schreeuwt ook nog om een verklaring. Dit wijkt nmm volledig af van de curve van de voormalige rijn-arm. En lijkt derhalve ook door mensenhanden te zijn gemaakt.

Albert Boemer ziet het ongeveer zo een kaartje van hem. Maar hoewel we het beide eens zijn over het vermoeden dat de Lange Renne 1 van Drusus' fossas is, ziet hij vanaf Doetinchem een kanaal naar de Rijn. En dat zou mi het kanaal van de Lange Renne nutteloos maken. Dan kan je beter gewoon de Rijn blijven afzakken en heb je geen dagen tijdwinst die je via het IJsseldal wel zou hebben....



Blijft voor mij over dat ik niet overtuigd ben van de onmogelijkheid dat het eerste kanaal van Drusus in Duitsland lag, vlak bij Vetera. En als zelfs Kim Cohen en zijn co-schrijvers van "Zand in banen" een route door het IJsseldal niet kunnen uitsluiten, wie ben ik dan om dat te doen.
Onderwerp Auteur Gepost

Drususkanaal in Duitsland?

Lolke 23 september 2015 20:58

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Vorenus 23 september 2015 22:32

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Lolke 28 september 2015 23:18

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Vorenus 29 september 2015 11:29

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Dagobert 29 september 2015 17:56

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Lolke 30 september 2015 15:27

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Lolke 30 september 2015 16:01

Drususkanaal start in Duitsland? Eindigt in de Oude IJssel?

Lolke 11 januari 2018 00:06

Drususkanaal start in Duitsland (mits Zutphen-Deventer bestaat)

Johannes 11 januari 2018 09:47

Re: Drususkanaal start in Duitsland (mits Zutphen-Deventer bestaat)

Ruud 11 januari 2018 12:33

Waterscheiding Zutphen-Deventer

Johannes 11 januari 2018 13:18

Re: Waterscheiding Zutphen-Deventer

Ruud 11 januari 2018 19:16

Re: Waterscheiding Zutphen-Deventer

Dagobert 13 januari 2018 16:59

Drususkanaal start niet in Duitsland

Vorenus 11 januari 2018 15:46

Re: Drususkanaal start niet in Duitsland

Johannes 11 januari 2018 18:03

Almere op land in de Romeinse tijd?

Johannes 12 januari 2018 16:26

Re: Drususkanaal start niet in Duitsland

Vorenus 12 januari 2018 16:31

Taart.

Lolke 12 januari 2018 21:53

Re: Taart.

RV Burger 13 januari 2018 00:08

Oude IJssel - Nieuwe IJssel - Het zadel van Zutphen

Lolke 13 januari 2018 00:34

Massa's onzekerheden ...

Dagobert 13 januari 2018 16:29

Re: Massa's onzekerheden ...

Lolke 14 januari 2018 12:57

Re: Massa's onzekerheden ...

Vorenus 14 januari 2018 16:48

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Lolke 14 januari 2018 22:04

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Erik Springelkamp 14 januari 2018 22:19

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Lolke 14 januari 2018 22:53

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Erik Springelkamp 14 januari 2018 23:07

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Lolke 14 januari 2018 23:34

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Erik Springelkamp 14 januari 2018 23:56

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Lolke 15 januari 2018 00:23

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Erik Springelkamp 15 januari 2018 13:44

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Lolke 15 januari 2018 16:05

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Erik Springelkamp 15 januari 2018 17:07

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Vorenus 15 januari 2018 19:08

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Erik Springelkamp 15 januari 2018 22:28

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Lolke 15 januari 2018 23:45

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Vorenus 16 januari 2018 12:19

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Erik Springelkamp 16 januari 2018 14:31

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Vorenus 16 januari 2018 14:46

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

MWB 19 januari 2018 21:08

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Vorenus 16 januari 2018 12:06

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Lolke 16 januari 2018 12:59

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Erik Springelkamp 16 januari 2018 15:42

Re: Massa's onzekerheden ... Veeneiken verraden het ontstaan van de IJssel?

Lolke 17 januari 2018 22:22

Re: Massa's onzekerheden ... Veeneiken verraden het ontstaan van de IJssel?

Lolke 18 januari 2018 12:34

Nieuw onderzoek …

Dagobert 22 januari 2018 14:38

De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Johannes 23 januari 2018 14:12

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Lolke 23 januari 2018 23:20

Een promontory fort te Zutphen

Johannes 24 januari 2018 12:01

Re: Een promontory fort te Zutphen

Lolke 24 januari 2018 13:37

‘Romeins’ Zutphen?

Dagobert 24 januari 2018 13:44

Re: ‘Romeins’ Zutphen?

Lolke 24 januari 2018 15:44

Website Zutphen sad smiley

Dagobert 24 januari 2018 22:12

Re: Website Zutphen sad smiley

Lolke 24 januari 2018 22:36

Re: Website Zutphen sad smiley

Dagobert 24 januari 2018 22:53

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Vorenus 24 januari 2018 12:09

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Lolke 24 januari 2018 13:32

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Vorenus 24 januari 2018 13:55

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Lolke 24 januari 2018 15:08

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Vorenus 24 januari 2018 16:00

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Lolke 24 januari 2018 17:06

Nabrander benutten van de Rijn

Vorenus 15 februari 2018 15:12

Re: Nabrander benutten van de Rijn

Lolke 16 februari 2018 16:23

Re: Nabrander benutten van de Rijn-Plinius

Vorenus 17 februari 2018 15:13

Lange Renne … geen Drususgracht

Dagobert 15 januari 2018 14:21

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, of toch wel?

Lolke 15 januari 2018 16:19

Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

Dagobert 15 januari 2018 22:45

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch? Een leuk konijn uit de hoge hoed

Lolke 15 januari 2018 23:25

(Vrij etymologiseren)

RV Burger 16 januari 2018 09:14

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

Vorenus 16 januari 2018 12:13

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

Lolke 16 januari 2018 13:13

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

Vorenus 16 januari 2018 13:42

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

Lolke 16 januari 2018 18:05

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

Vorenus 17 januari 2018 09:57

Romeins grondverzet

Vorenus 19 januari 2018 15:22

Re: Romeins grondverzet

Lolke 20 januari 2018 23:56

Re: Romeins grondverzet - of toch maaimachine?

Lolke 21 januari 2018 00:06

Re: Romeins grondverzet - of toch maaimachine?

Vorenus 21 januari 2018 11:15

Re: Romeins grondverzet - of toch maaimachine?

Lolke 21 januari 2018 21:47

Re: Romeins grondverzet - of toch maaimachine?

Erik Springelkamp 21 januari 2018 22:10

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

raadselen 06 januari 2019 01:42

"Drususdeich" / "Am Damm"

Dagobert 06 januari 2019 10:37

Drususdeich/Romienendiek en de Regge

Johannes 06 januari 2019 10:52

Re: Drususdeich/Romienendiek en de Regge

Dagobert 06 januari 2019 13:40

Re: Drususdeich/Romienendiek en de Regge

raadselen 06 januari 2019 18:27

Re: Drususdeich/Romienendiek en de Regge

Lolke 06 januari 2019 21:58

Drususdeich(Rindern), Romienendiek (Heelweg) en Römerrast (Dingden)

Johannes 11 januari 2019 14:52

Addendum Drususdeich(Rindern), Romienendiek (Heelweg) en Römerrast (Dingden)

Johannes 11 januari 2019 20:32

Re: Addendum Drususdeich(Rindern), Romienendiek (Heelweg) en Römerrast (Dingden)

Erik Springelkamp 11 januari 2019 22:05

De Fliert

Johannes 15 januari 2019 20:08

Jan Verhagen's view over de Drususgracht(en)

Lolke 14 maart 2022 15:35

Re: Jan Verhagen's view over de Drususgracht(en)

Dagobert 15 maart 2022 00:34

Re: Jan Verhagen's view over de Drususgracht(en)

MWB 19 maart 2022 11:46

Re: Drususkanaal start niet in Duitsland

Ciconia 14 januari 2018 02:14

Re: Drususkanaal start in Duitsland (mits Zutphen-Deventer bestaat)

Lolke 11 januari 2018 15:28

Re: Drususkanaal start in Duitsland (mits Zutphen-Deventer bestaat)

Johannes 11 januari 2018 16:11

Toponymie rondom Drusus

Johannes 16 januari 2018 13:26

Re: Toponymie rondom Drusus

Lolke 16 januari 2018 22:03

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Upbergen 20 maart 2022 15:20



Sorry, alleen geregistreerde gebruikers mogen berichten plaatsen in dit forum.

Klik hier om in te loggen