Lolke Schreef:
-------------------------------------------------------
> Denk uiteraard ook aan de
> Zuiderzee/Almere/Flevo-meer. En uit wat ik lees,
> dat het gebied van de Chauci erg ver door liep en
> ik weet niet meer precies waar ik het op baseerde,
> maar de rechteroever van dat Flevo-meer kon nog
> wel ns tot Chauci's gebied hebben behoord.
Het lijkt me onwaarschijnlijk dat die Oostelijke oever bewoonbaar was in die tijd.
Drenthe, Twente en de Achterhoek zullen wel bij de Chaukische invloedssfeer gehoord hebben, maar of iemand zich een Chauk noemde of niet, dat zal wel van de omstandigheden afgehangen hebben.
Zo heb ik gemerkt in de tijd dat ik in Nijmegen woonde, dat ik met de enkele Fries die ik daar tegen kwam een sterke identificatie voelde, en dat gevoel was wederzijds: in Nijmegen waren we samen Noorderlingen, sterker verwant dan verschillend, terwijl we thuis in het Noorden de verschillen accentueren. Drenthen en de aangrenzende wierdebewoners zullen zich van elkaar onderscheiden hebben, maar tegenover buitenstaanders zullen ze wel defensieve verbonden gehad hebben.
'Chaukisch aardewerk' gevonden in vrij grote hoeveelheden in de provincie Utrecht dateert van enkele eeuwen na het begin van de jaartelling, en zal wel met latere migraties te maken hebben. In feite is dan de naam Chauk al verdwenen en is de nieuwe identificatie
Saks geworden.
> Terpen en Wierden... Weet niet meer precies wie,
> maar ik liet me overtuigen door iemand van dit
> Forum dat Wierden toch echt wel de oudste benaming
> is. Die benaming komt in het hele
> "woonheuvel"-gebied voor.
W'rd komt heel veel voor in het hele Fries-Groningse gebied, met W'rf(t) meer gangbaar buiten deze zone. Maar of dat nog terug gaat tot voor de Angelse herbevolking, dat betwijfel ik.
Wel is het duidelijk dat 'Terp' een veel latere benaming is, een hergebruik van de gewone Friese vorm van 'dorp', die in de nieuwe tijd gebruikt is toen men deze heuvels in een nieuw wetenschappelijk historisch licht is gaan beschouwen.
Ik stel mij voor dat Hollandse wetenschappers aan de Friezen vroegen hoe zo'n verschijnsel heette, en dat het antwoord luidde: wel, dat is een dorp natuurlijk, maar dan in het Fries. :-)
De oudste vermeldingen van 'terp' als specifieke opgeworpen woonheuvel is niet ouder dan een paar honderd jaar, terwijl al die plaatsnamen op 'w'rd' al in de oudste teksten (9e eeuw) opduiken.
En het drammerige hameren van de Groningers op deze oude namen begint langzamerhand vrucht af te werpen :-)
> Ik meende dat Plinius de terpen/wierden zelf
> gezien heeft.
Dat heb ik nergens kunnen lezen in de teksten tot nu toe.
Met name die bewering dat de Chauken op hun opgeworpen verhogingen niet aan veeteelt kunnen doen (laat staan landbouw) doet mij twijfelen aan die eigen ogen. De woningen van Chauken waren forse boerderijen met plaats voor veel vee in de winter, en op de hellingen van de wierden werden granen en peulvruchten verbouwd.
Als Plinius zelf bij de kwelders geweest zou zijn, dan zou hij toch vee hebben moeten zien, en, aangezien zo'n Romeinse expeditie niet in het stormseizoen ondernomen werd, zou hij hebben gezien dat het met dat 'leven als schipbreukelingen' wel meeviel. De kwelders waren in Plinius' tijd tamelijk dicht bewoond.
1 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 16/01/2018 15:44 door Erik Springelkamp. (
bekijk wijzigingen)
