Home · Forum · Regels · Artikelen · Links
Nifterlaca
Welkom! Log in Registreer een nieuw account

Een promontory fort te Zutphen

24 januari 2018 12:01
Ik weet niet wat er heeft gelegen, of hoe het heet, maar wel dat er behoorlijk sterke vermoedens zijn voor een Romeins kamp. Ik zal even verder uitwijden. Te Ermelo (zo'n 25 kilometer van de IJssel) kennen we natuurlijk het Romeinse marskamp, maar wat schetste mijn verbazing een beetje, dit marskamp heeft dus ook zo'n V-vormige gracht gehad. Van Stichting Natuur- en MilieuPlatform Ermelo;

Quote

Dwars door het kamp heeft een V-vormige gracht gelegen. Deze vormde de afscheiding tussen de praetentura en de retentura. Uit onderzoek is gebleken dat de Romeinen bij het verlaten van het kamp deze gracht hebben dichtgemaakt. Het slechten van de wal en het dichtgooien van de buitengracht, wat bij het verlaten van een kamp de gewoonte was, is achterwege gebleven. Eén van de vele vragen betreffende dit kamp is waarom dat hier niet gebeurd is.

Om maar even aan te geven dat een V-vormige gracht zeker Romeins militair gelinkt kan worden. Te denken hierbij valt aan het feit dat zwaardere zeewaardige boten een kiel hebben (dus niet voor platbootjes voor de veenstroompjes). Een kiel zit natuurlijk aan de onderkant van een boot, zodat deze niet afdrijft door wind of stroming op zee, waarvoor juist een V-vormige gracht geschikt is met haar diepste punt in het midden. Deze kiel is natuurlijk het diepste punt in het midden van een boot zodat deze prima door een V-gracht kan varen.

Ook uit het volgende document uit hoofdstuk 7 (even naar beneden scrollen en het PDF linkje van hoofdstuk 7 downloaden), de Vorstelijke Palts te Zutphen?, van de heer Groothedde, valt te lezen (vet is van mij);

Quote

Bij opgravingen in de kelders van Houtmarkt nr. 47, 49 (site 14) 54 (site 8), 56 (site 9), 63 (site 13), 67-71 (site 12) in de periode 2003-2008 en bij een boorcampagne op de Houtmarkt in 2004 (site 11) bleek dat onder Renauds grachtvulling een zandiger grachtvulling aanwezig was die hij voor schone grond had aangezien. Bij opgravingen in de kelders in de ‘buitenbocht’ van de Houtmarkt, site 12 t/m 14, werden bovendien sporen gevonden van twee droge V-vormige grach-ten van ongeveer vijf meter breedte en twee meter diepte. Het verdere tracé is niet bekend maar de grachten (en bijbehorende wallen) lijken het puntje van de zandrug af te snijden, waarmee de nederzetting Zutphen in zijn vroegste bestaan een promontory fort lijkt te zijn geweest. De C14-datering van de oudste vulling van de grachten was verrassend: 3e of 4e eeuw. Dat is, niet geheel toevallig, ook de datering van de eerste bewoningsfase van Zutphen in het stadsdeel binnen deze grachten. Mogelijk dat de Frankische nederzetting Zutphen van meet af aan versterkt was en dat er toen al sprake was van een adellijk centrum: een Frankische Herrensitz. Deze versterkte plaats lag buiten de Romeinse Limesmaar de grachtvorm lijkt wel te zijn ontleend aan de in de Romeinse tijd ge-bruikelijke V-vormige grachten. De grachten hebben tot in de Karolingische tijd bestaan, een ervan zelfs tot in de 11e eeuw.

In het document noemt men het een “promontory fort” welke volgens wikipedia de volgende betekenis heeft;

Quote

A promontory fort is a defensive structure located above a steep cliff, often only connected to the mainland by a small neck of land, thus utilizing the topography to reduce the ramparts needed.

Tevens wil ik ook aangeven dat origineel de Berkel kennelijk zuidelijk van het Zutphense stadscentrum liep en deze noordelijke V-gracht (zie pagina 72 van het genoemde document voor een dwarsdoorsnede) aan de (latere) Houtmarkt, Zaadmarkt en Groenmarkt lag. Ik vind het niet ondenkbaar dat aan zo’n Romeinse gracht behoorlijk wat handel werd gedreven namelijk.

Maar goed, verder met Romeins Zutphen. Er is namelijk tonnen aan Romeins gruismateriaal gevonden te Zutphen in die grachten veelal afkomstig van of Nijmegen (Batavorum) of Xanten (Vetera). Zie ook hieronder van de heer Groothedde (vet is weer van mij);

Quote

Opvallend is dat tussen de verbrande resten in de grondsporen in de bouwput van het nieuwe stadhuis regelmatig brokken van tufsteen werden gevonden. In de vulling van een kuil met brandresten, dat samen lijkt te hangen met de sporen van huis 2, geheel aan de oostzijde van de stadhuisopgraving, werden meerdere brokken tufsteen en een stuk gebakken steen van mogelijk Romeinse origine gevonden. Eén afvalkuil bevatte resten van een Rijnlandse reliëfbandamfoor, resten van een handmolensteen en vele ovensintels, ijzerslakken, bronsslakken (zie ook 11.1), veel brokken tufsteen en gebakken steen. Eén gebakken steen was gestempeld met het Romeinse legioenstempel AMI..., een deel van de in spiegelbeeld te lezen afkorting LEGIMA (Legio I Minerva Antoniana). Deze stempels zijn te dateren in de periode 212-222 en zijn als sloopmateriaal afkomstig uit de Romeinse ruïnes van Xanten of Nijmegen. Niet alleen in de bouwput van het stadhuis kwam regelmatig tufsteenpuin voor, ook in de rioolsleuf op het plein werd bij archeologisch onderzoek in 1999 veel tufsteenpuin gevonden in de Karolingische kuilen en hutkommen (zie 8.2.1).

Het Legio I Minerva was trouwens een Romeins legioen gesticht onder Domitianus in 82 n.C. (kleinzoon van Vespasianus) en kan natuurlijk gewoon grachtvulling zijn geweest (het hoeft ook weer overigens, dat legioen was wel aan de Rijn gelegerd). Ik wil hiermee benadrukken dat Zutphen (maar ook Deventer) behoorlijke Romeinse vindplaatsen kent welke we ook aan waterwerken kunnen linken.

De andere kant van Zutphen (waar ik de Drusus gracht zou plaatsen) te Deventer kom ik archeologisch nog op terug, want ook daar is genoeg te melden vanaf de Romeinse tijd.

Voor nu en met vriendelijke groet



2 keer gewijzigd. Laatste wijziging: 24/01/2018 12:03 door Johannes. (bekijk wijzigingen)
Onderwerp Auteur Gepost

Drususkanaal in Duitsland?

Lolke 23 september 2015 20:58

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Vorenus 23 september 2015 22:32

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Lolke 28 september 2015 23:18

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Vorenus 29 september 2015 11:29

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Dagobert 29 september 2015 17:56

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Lolke 30 september 2015 15:27

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Lolke 30 september 2015 16:01

Drususkanaal start in Duitsland? Eindigt in de Oude IJssel?

Lolke 11 januari 2018 00:06

Drususkanaal start in Duitsland (mits Zutphen-Deventer bestaat)

Johannes 11 januari 2018 09:47

Re: Drususkanaal start in Duitsland (mits Zutphen-Deventer bestaat)

Ruud 11 januari 2018 12:33

Waterscheiding Zutphen-Deventer

Johannes 11 januari 2018 13:18

Re: Waterscheiding Zutphen-Deventer

Ruud 11 januari 2018 19:16

Re: Waterscheiding Zutphen-Deventer

Dagobert 13 januari 2018 16:59

Drususkanaal start niet in Duitsland

Vorenus 11 januari 2018 15:46

Re: Drususkanaal start niet in Duitsland

Johannes 11 januari 2018 18:03

Almere op land in de Romeinse tijd?

Johannes 12 januari 2018 16:26

Re: Drususkanaal start niet in Duitsland

Vorenus 12 januari 2018 16:31

Taart.

Lolke 12 januari 2018 21:53

Re: Taart.

RV Burger 13 januari 2018 00:08

Oude IJssel - Nieuwe IJssel - Het zadel van Zutphen

Lolke 13 januari 2018 00:34

Massa's onzekerheden ...

Dagobert 13 januari 2018 16:29

Re: Massa's onzekerheden ...

Lolke 14 januari 2018 12:57

Re: Massa's onzekerheden ...

Vorenus 14 januari 2018 16:48

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Lolke 14 januari 2018 22:04

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Erik Springelkamp 14 januari 2018 22:19

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Lolke 14 januari 2018 22:53

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Erik Springelkamp 14 januari 2018 23:07

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Lolke 14 januari 2018 23:34

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Erik Springelkamp 14 januari 2018 23:56

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Lolke 15 januari 2018 00:23

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Erik Springelkamp 15 januari 2018 13:44

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Lolke 15 januari 2018 16:05

Re: Massa's onzekerheden ... De monding van het Flevo

Erik Springelkamp 15 januari 2018 17:07

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Vorenus 15 januari 2018 19:08

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Erik Springelkamp 15 januari 2018 22:28

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Lolke 15 januari 2018 23:45

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Vorenus 16 januari 2018 12:19

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Erik Springelkamp 16 januari 2018 14:31

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Vorenus 16 januari 2018 14:46

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

MWB 19 januari 2018 21:08

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Vorenus 16 januari 2018 12:06

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Lolke 16 januari 2018 12:59

Re: Massa's onzekerheden ...Oer-IJ nog open

Erik Springelkamp 16 januari 2018 15:42

Re: Massa's onzekerheden ... Veeneiken verraden het ontstaan van de IJssel?

Lolke 17 januari 2018 22:22

Re: Massa's onzekerheden ... Veeneiken verraden het ontstaan van de IJssel?

Lolke 18 januari 2018 12:34

Nieuw onderzoek …

Dagobert 22 januari 2018 14:38

De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Johannes 23 januari 2018 14:12

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Lolke 23 januari 2018 23:20

Een promontory fort te Zutphen

Johannes 24 januari 2018 12:01

Re: Een promontory fort te Zutphen

Lolke 24 januari 2018 13:37

‘Romeins’ Zutphen?

Dagobert 24 januari 2018 13:44

Re: ‘Romeins’ Zutphen?

Lolke 24 januari 2018 15:44

Website Zutphen sad smiley

Dagobert 24 januari 2018 22:12

Re: Website Zutphen sad smiley

Lolke 24 januari 2018 22:36

Re: Website Zutphen sad smiley

Dagobert 24 januari 2018 22:53

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Vorenus 24 januari 2018 12:09

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Lolke 24 januari 2018 13:32

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Vorenus 24 januari 2018 13:55

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Lolke 24 januari 2018 15:08

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Vorenus 24 januari 2018 16:00

Re: De (Romeinse?) V-gracht van Zutphen

Lolke 24 januari 2018 17:06

Nabrander benutten van de Rijn

Vorenus 15 februari 2018 15:12

Re: Nabrander benutten van de Rijn

Lolke 16 februari 2018 16:23

Re: Nabrander benutten van de Rijn-Plinius

Vorenus 17 februari 2018 15:13

Lange Renne … geen Drususgracht

Dagobert 15 januari 2018 14:21

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, of toch wel?

Lolke 15 januari 2018 16:19

Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

Dagobert 15 januari 2018 22:45

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch? Een leuk konijn uit de hoge hoed

Lolke 15 januari 2018 23:25

(Vrij etymologiseren)

RV Burger 16 januari 2018 09:14

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

Vorenus 16 januari 2018 12:13

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

Lolke 16 januari 2018 13:13

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

Vorenus 16 januari 2018 13:42

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

Lolke 16 januari 2018 18:05

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

Vorenus 17 januari 2018 09:57

Romeins grondverzet

Vorenus 19 januari 2018 15:22

Re: Romeins grondverzet

Lolke 20 januari 2018 23:56

Re: Romeins grondverzet - of toch maaimachine?

Lolke 21 januari 2018 00:06

Re: Romeins grondverzet - of toch maaimachine?

Vorenus 21 januari 2018 11:15

Re: Romeins grondverzet - of toch maaimachine?

Lolke 21 januari 2018 21:47

Re: Romeins grondverzet - of toch maaimachine?

Erik Springelkamp 21 januari 2018 22:10

Re: Lange Renne … geen Drususgracht, toch?

raadselen 06 januari 2019 01:42

"Drususdeich" / "Am Damm"

Dagobert 06 januari 2019 10:37

Drususdeich/Romienendiek en de Regge

Johannes 06 januari 2019 10:52

Re: Drususdeich/Romienendiek en de Regge

Dagobert 06 januari 2019 13:40

Re: Drususdeich/Romienendiek en de Regge

raadselen 06 januari 2019 18:27

Re: Drususdeich/Romienendiek en de Regge

Lolke 06 januari 2019 21:58

Drususdeich(Rindern), Romienendiek (Heelweg) en Römerrast (Dingden)

Johannes 11 januari 2019 14:52

Addendum Drususdeich(Rindern), Romienendiek (Heelweg) en Römerrast (Dingden)

Johannes 11 januari 2019 20:32

Re: Addendum Drususdeich(Rindern), Romienendiek (Heelweg) en Römerrast (Dingden)

Erik Springelkamp 11 januari 2019 22:05

De Fliert

Johannes 15 januari 2019 20:08

Jan Verhagen's view over de Drususgracht(en)

Lolke 14 maart 2022 15:35

Re: Jan Verhagen's view over de Drususgracht(en)

Dagobert 15 maart 2022 00:34

Re: Jan Verhagen's view over de Drususgracht(en)

MWB 19 maart 2022 11:46

Re: Drususkanaal start niet in Duitsland

Ciconia 14 januari 2018 02:14

Re: Drususkanaal start in Duitsland (mits Zutphen-Deventer bestaat)

Lolke 11 januari 2018 15:28

Re: Drususkanaal start in Duitsland (mits Zutphen-Deventer bestaat)

Johannes 11 januari 2018 16:11

Toponymie rondom Drusus

Johannes 16 januari 2018 13:26

Re: Toponymie rondom Drusus

Lolke 16 januari 2018 22:03

Re: Drususkanaal in Duitsland?

Upbergen 20 maart 2022 15:20



Sorry, alleen geregistreerde gebruikers mogen berichten plaatsen in dit forum.

Klik hier om in te loggen