Ik wil je enthousiasme niet temperen (eigenlijk vind ik het best interessant), maar sla je niet een beetje op hol, wat betreft Zutphen?
Het eerder door jou gelinkte bestand
Rivier in de Stad: cultuurhistorische betekenis van de rivier de IJssel voor de stad Zutphen, krijg ik niet geopend. De link geeft een foutmelding en al heb ik van alles geprobeerd, maar ik kom er niet bij.
Daarom had ik gisteren ook al de dissertatie van Groothedde (
Een vorstelijke palts te Zutphen?) er eens op nageslagen.
En ja, er is inderdaad wel Romeins ‘spul’ gevonden en de eerste bewoningsfase van Zutphen in het stadsdeel binnen de gevonden V-grachten dateert net als de grachten zelf uit de midden en late Romeinse tijd (3e/4e eeuw).
Maar dit maakt van Zutphen toch nog geen Romeinse vestiging!
Die V-grachten zijn toch niet exclusief Romeins?
Misschien zijn ze wel ooit afgekeken van de Romeinen.
De Zutphense V-grachten hadden een breedte van respectievelijk minder dan 5 m (binnenste) en 12 m (buitenste).
En, niet onbelangrijk: het waren
droge grachten! Dus om daar nu schepen in te zien varen en handelsactiviteiten te lokaliseren lijkt me nogal wat. Het droge karakter sluit m.i. uit om ze te classificeren als ‘waterwerken’.
(De V-grachten vallen overigens in het niet bij de latere gracht om de ringwalburcht, breedte in de orde van grootte van 20 meter.)
Natuurlijk worden er Romeinse spullen gevonden in Zutphen. Ik zou haast willen zeggen: waar niet? Ook ten noorden van de Rijn. Kijk b.v. maar eens naar de vondsten in Friesland.
Een zekere concentratie van resten van Romeins roerend goed wijst wel op een lokale bewoning van enige omvang in de betreffende tijd, maar niet op een Romeinse vestiging.
Met de resten van Romeins bouwmateriaal moet je volgens mij helemaal erg oppassen. Dat is toch vooral gebruikt voor de veel latere lokale steenbouw, waarbij men destijds materiaal haalde vanuit Nijmegen, Xanten en waar al niet. Naar mijn mening zegt dit helemaal niets over de geschiedenis van Zutphen in de Romeinse tijd.
Wat als die V-grachten toch door de Romeinen zijn gegraven als verdedigingsmaatregel van een (tijdelijk?) kamp?
Dat zouden we dus opgescheept zitten met een Romeins kamp in de 3e/4e eeuw, ten noorden van de Rijn. Totaal onverklaarbaar! Het zou een ware sensatie zijn als het bestaan van zo’n kamp met enige mate van zekerheid zou kunnen worden aangetoond.
Het vinden van een zekere hoeveelheid Romeinse ‘millitaria’ lijkt me dan wel een vereiste.
En hoewel ik de mogelijkheid van een Drususgracht tussen Zutphen en Deventer zeker nog als een optie open houd, kunnen de bewuste V-grachten gezien de datering niet met Drusus in verband worden gebracht.
Terwijl, als Drusus in deze omgeving met zijn manschappen aan het graven is gegaan, er toch zeker kampementen voor die manschappen geweest moeten zijn. Zo’n kanaal was immers niet eventjes op een namiddag gerealiseerd

.
Ook campagnes van Germanicus kunnen niet aan de V-grachten gelinkt worden.
De redeneringen die Groothedde er op nahoudt in zijn proefschrift, met betrekking tot de V-grachten en de andere vondsten uit de Romeinse tijd, lijken mij alleszins redelijk.
En ik sluit me dan ook aan bij Vorenus in een zekere terughoudendheid voor wat betreft een enigszins permanente Romeinse vestiging in Zutphen.
Groet,
Dagobert
P.S.: Johannes, zou je willen aangeven of je mijn mail van afgelopen zaterdag (20 jan.) ontvangen hebt? Ik zit niet direct verlegen om een antwoord, maar ik zou het wel fijn vinden als ik wist dat die mail ook echt is aangekomen.
Science: An orderly arrangement of what at the moment seem to be facts.