Re: Drususdeich/Romienendiek en de Regge

Quote

DIJK
Woordsoort: znw.(m.)

Modern lemma: dijk

znw. m. Mnl. dijc, mnd. dîk, mhd. tîch, hd. teich, os. dîk, ags. dîc, eng. dike en ditch, on. dîki (onz.) deels met de bet. ”waterkeering”, deels met die van ”gracht, vijver”, deels met beide bet. De verdere verwantschappen zijn hoogst onzeker, zie franck-v. wijk.
+↪1. Opgeworpen, hoofdzakelijk uit aarde bestaande waterkeering langs of om eenig water.
+↪2. Zulk eene waterkeering als verkeersweg beschouwd. In sommige streken vormen of vormden de dijken de voornaamste of eenige verkeerswegen te land.
↪3. Zelden in den zin van: waterkeering dwars door een water gelegd, dam.
–↪4. Gegraven water, t.w. gracht, sloot, vijver, ”groenkuil” enz. In dezen zin nog gewestelijk in gebruik, o.a. in W.-Vlaand. en te Tielen (in de Kempen).
— Iemand van den oever in den dijk helpen, hem van den wal in de sloot helpen.
— Oude koeien uit den dijk halen, oude koeien uit de sloot halen.

Quote

Germaanse taalvorm
Dat dijk oorspronkelijk gebruikt werd ter aanduiding van zowel een aarden wal als een sloot, heeft te maken met de grondbetekenis van de Germaanse taalvormen waarop dit woord teruggaat, namelijk een werkwoord dat spitten of graven betekent. Daarop is trouwens ook het Engelse werkwoord to dig (graven) terug te voeren. De bedoelde handeling (graven) pleegt het aardoppervlak altijd in twee opzichten te veranderen: er ontstaat een uitgraving én een ophoping. In onze taal heeft dijk alleen die laatste betekenis overgehouden.