Was er een wezenlijk verschil tussen Drenthe en Frisia wat betreft rechterlijke macht?
In Drenthe waren er de dingspels, die etten verkozen, in Frisia waren er kwartieren of ambachten, die redgers (oost) of grietmannen (west) op rechtsstoelen zetten.
In Frisia spraken de redgers/grietmannen recht in hun eigen ambt, en vormden een hiërarchie naar hogere rechtscolleges in gouwen/landen, en met meer of minder succes op een internationaal niveau met de Upstalboom.
In Drenthe spraken de etten geen recht op regionaal niveau, maar waren afgevaardigden naar de etstoel op gouw niveau, waar recht gesproken werd onder toezicht van de graaf/bisschop/schulte/drost.
In Frisia zullen de 'rechters' voor het uitbreken van de Friese Vrijheid op het gouw niveau ook soms onder toezicht van een graaf/schout recht gesproken hebben. En dan hebben we daar nog Asegas, de rechtvoorzeggers, als raadgevers. Redger staat overigens ook voor raadgever.
Waar Frisia vele kleinregionale rechtstoelen had, had Drenthe geen rechtspraak op het dingspel niveau (meer?). Lokale rechtspraak bestond er in de marken, dat is op dorpsniveau, maar het niveau daarboven was in één keer de etstoel van het hele schoutschap/drostenij Drenthe.
In die zin valt het Gorecht niet helemaal harmonieus in te passen, want als we het als een oorspronkelijk dingspel opvatten, wat helemaal overeenkomt met de oorspronkelijke parochieindeling van Drenthe, dan is het het enige dingspel dat een eigen rechtspraak had op dat niveau.
Zou er ooit wel een ding geweest zijn in ieder dingspel?
