Voor een echt horror-slecht artikel over Groningers moet je op Wikipedia zijn
[
nl.wikipedia.org]
Ik weet nauwelijks waar te beginnen om de fouten aan te geven.
Tot de Revolutie betekende
Groninger iemand uit de stad Groningen. Tot die tijd heette het gewest waarin Stad en Ommeland samengevoegd waren
Stad en Lande. En geen Ommelander zou zich in het hoofd gehaald hebben om zich Groninger te noemen.
De provincie met de naam Groningen bestaat pas sinds het Koninkrijk. En pas sinds die tijd zijn de mensen buiten de Stad zich Groningers gaan noemen (en was je een Stadjer als je uit de Stad kwam).
De hele openingsvraag van het artikel, of Groningers vroeger Friezen waren, is dus tamelijk onzinnig, want toen mensen in het gewest zich nog Friezen noemden waren ze helemaal geen Groningers, en waren Groningers helemaal geen Friezen. Als 'wetenschappelijke' referenties worden in het artikel 19e en 16e eeuwse grapjassen genoemd (deels dezelfde als waar Ruud mee kwam aanzetten).
Het is om moedeloos van te worden. De meeste domme Groningers - en dat zijn er zoals overal elders enorm veel - nemen er aanstoot aan om Fries genoemd te worden en zijn geschokt als je ze hun historische Groningerschap zou willen afnemen, maar dan lopen er ook nog tussen die de Stad een Fries verleden willen aansmeren.
Maar stel nu eens dat Groningen ooit Fries geweest is. Dan moet dat lang voor 1040 geweest zijn. In 1040 hoorde Groningen bij het Graafschap over de gouw Drenthe, en een gouw volgde bestaande etnische indelingen. Al ver daarvoor had het Bisdom Utrecht Groningen met het Gorecht ook als één van de Drentse oerparochies ingericht.
Dan moeten we dus eigenlijk wel ver voor 800 teruggaan om Groningen Fries te kunnen laten zijn. Wel moeten we het na 350 zoeken, want daarvoor waren er helemaal nog geen Friezen (we hebben het natuurlijk niet over de oude Frisii). Maar archeologisch vinden we continuïteit in de nederzetting van voor de volksverhuizingstijd tot nu. Op het Noordpuntje zijn een paar resten van voor-Friese kwelderbewoners uit de 2e eeuw gevonden. Misschien hebben zich daar enkelen teruggetrokken uit het vernatte Selwerd. Misschien hebben ze zich wel bij de bewoners van oer-Groningen gevoegd, maar het archeologisch profiel van de nederzetting zelf bleef een volstrekt Drents karakter houden.
Dus zeg het maar, wanneer was er nou echt een mogelijkheid voor een Fries Groningen?
Nog wat mijmeringen over het lot van het oude Graafschap Drenthe.
In zijn rol als feodaal heer heeft de Bisschop de strategisch belangrijke punten, zoals Steenwijk (Vollenhove?), Coevorden en Groningen uit die gouw verzelfstandigd en de rest als het schoutschap Drenthe met een zuiver agrarische bestuursstructuur achtergelaten. Die steunpunten kregen burggraven als feodaal bestuurder en van de titel Graaf van Drenthe horen we nooit meer iets. Later heeft de Bisschop het wel met sommige van die burggraafschapjes lelijk aan de stok gekregen, maar bedenk eens hoeveel erger dat nog had kunnen met een feodale ondergraaf over de hele gouw. Zijn er eigenlijk voorbeelden van burggraven die onderdanig zijn aan schouten?
Hoe zat dat bijvoorbeeld met Deventer tegenover de gouw Salland? Of met de vele kleine stadjes in Twente? Hoe was daar de feodale hiërarchie opgezet? Wat bleef daar over van een grafelijke eenheid, en wie vertegenwoordigde die autoriteit over de hele gouw in naam van de Bisschop?