Ptolemaeus leefde in Egypte in een stabiel Romeins Imperium met goede communicatie rond de hele Middellandse Zee. Op welke manier hij ook zijn geografische gegevens heeft samengesteld, vanzelfsprekend is dat gebied het meest nauwkeurig weergegeven.
Als men in de Late Middeleeuwen deze teksten weer leest en interpreteert, dan komt daar natuurlijk ook weer een zekere herkenbaarheid van dat gebied uit en een bijna onherkenbare karikatuur van de rest.
Om de kwaliteit van Portolaankaarten te bereiken was een zeker abstractieniveau nodig, en goede (schriftelijke) rapportage. Vooral in Noord Italië was dat sterk tot ontwikkeling gekomen, maar terwijl Hanze kooplieden zeewaardige schepen bouwden en kundige zeelieden waren in de praktijk, waren zij nog niet erg abstract ingesteld. Educatie op grotere schaal ontstond hier pas in de 14e eeuw.
Hiermee is al zoveel reden gegeven voor die vage overeenkomst, dat enige verdere relatie tussen Portolaankaarten en Ptolemaeus niet geconcludeerd kan worden, behalve misschien dat het idee om een kaart te maken er wel eens door geïnspireerd had kunnen zijn.
Maar zoiets is helemaal onbewijsbaar, zeker omdat de Ptolemaeus kaarten te slecht zijn om er zoiets specifieks uit te kunnen concluderen.
Het voordeel daarvan is dat iedereen er uit volle borst op los kan fantaseren. Bewijzen zijn er toch niet.
Er is ook nog de Arabische cartografie uit de 13e eeuw, die eigenlijk niet vanuit het standpunt van juiste vorm was getekend, maar die gebaseerd was op de volgorde van de plaatsen langs de kusten, en het min of meer bij elkaar zetten van plaatsen uit dezelfde regio.
Het had echter nog niets van de meetkundige betrouwbaarheid die de Portolaankaarten tekent, en die ook bij Ptolemaeus geheel ontbreekt, ook al ligt er bij hem een abstract beginsel aan ten grondslag dat in theorie een goede gelijkvormigheid had kunnen opleveren, maar helaas was er geen techniek om dat beginsel te ondersteunen.
