Re: Sax als mes

Erik Springelkamp Schreef:
-------------------------------------------------------
>
> Wat ook de oorsprong van de naam Saxen,
> uiteindelijk ontwikkelt de naam zich - afgezien
> van de Angelsaksen - tot de naam van het
> ongeregelde, koningsloze volk buiten het directe
> zicht van de Franken, begrenst door de Friezen,
> Denen, Slaven en Thuringers.
>
> Ik ken weinig Frankische interacties met met dit
> 'Saksische' gebied voor de 8e eeuw, maar deze
> mensen kwamen wel naar het Frankische Rijk toe, in
> het algemeen als krijgers. Als deze mensen zich
> als krijgers 'houwdegens' (wat een tamelijk
> precies woord voor de sax als wapen is) noemden,
> met wellicht het verkrijgen van zo'n vechtmes als
> overgang van jongen naar krijger, dan kan ik mij
> wel voorstellen dat deze naamgeving op den duur
> ook op de bevolking van een heel gebied kan
> overgaan, en daar ook geaccepteerd wordt, omdat
> het een eervolle naam is die de mannen ook zelf al
> heel lang aannamen.

Ja, hier kan ik goed in meegaan. Maar dit is dan een ontwikkeling in de loop van de Frankische tijd.
De vraag voor mij blijft: hoe zijn de Romeinen ertoe gekomen om voor die vervelende zeelui de naam saxones te gebruiken?
Was dat een Romeins verzinsel?
Latiniseerden ze iets dat ze van die lieden zelf of van anderen gehoord hadden?
Werd er in die tijd al gebruik gemaakt van een wapen dat sax/seax/scramasaxos/… of iets dergelijks genoemd werd?

Die laatste vraag denk ik vrij stellig met nee te kunnen beantwoorden.
Voor mij ligt de weg open om te veronderstellen dat het wapen op de een of andere manier genoemd is naar de Saksen. Andersom vind ik nogal problematisch (in oorsprong, dus afgezien van een mogelijke latere adaptatie zoals je hierboven schetste).

Natuurlijk zijn Latijn en Germaans beide takken aan de Indo-Europese talenboom, dus als je diep genoeg gaat graven is een gelijke etymologie voor saxones en sax/seax/scramasaxos/… best mogelijk. Maar een gelijke Indo-Europese wortel van woorden wil toch niet zeggen dat die woorden van elkaar zijn afgeleid?
Maar ik heb al eerder gezegd dat ik me niet vertrouwd voel op het gebied van taalwetenschappen. Dus misschien l*l ik maar wat uit mijn nek.

Terzijde: wat ik ook opvallend vind is dat de naam saxones vanaf het eerste verschijnen in een Romeinse bron, meteen ‘vormvast’ lijkt te zijn. Het is niet een woord dat vanuit verschillende varianten naar een ‘eindvorm’ ontwikkelt.


Groet,
Dagobert

---

Science: An orderly arrangement of what at the moment seem to be facts.