Merovingisch en Karolingisch Utrecht, Leidsche Rijn en Vleuten

De discussie over Utrecht gaat er vaak over dat Utrecht niets betekend kan hebben in de vroege middeleeuwen.

Des te mooier vind ik plaatjes zoals in LR68: archeologisch onderzoek bij het graven van de Vikingrijn in Leidsche Rijn (Utrecht)

Hieronder op "ware grootte" met de mogelijkheid om naar rechts te scrollen.

Verder richt dit rapport zich meer op wat er zoal gevonden is rond Vleuten/Leidsch Rijn, maar het is best interressant om eea vanaf paragraaf "2.2.7 Vroegmiddeleeuwse vindplaatsen in Leidsche Rijn" te lezen.

Het beeld is vergelijkbaar met de rest van Nederland. Bevolkingskrimp na de Romeinse tijd en herbevolking vanaf 2de helft zesde eeuw.

Ten behoeve van het bouwen van de wijk Leidsche Rijn is de A2 verlegd en daarbij kwam een zeer grote nederzetting te voorschijn. (onderzoeken LR51 en LR54).

"De oudste bewoningssporen
van het lintdorp dateren in de late zesde eeuw. De bloeiperiode
lag in de tweede helft van de zevende eeuw en in
de vroege achtste eeuw. In de loop van de achtste eeuw
werd de nederzetting weer kleiner. De jongste sporen
binnen het opgegraven gebied dateren in de tweede helft
van de achtste eeuw. De losse vondsten wijzen erop dat er
buiten het onderzochte gebied waarschijnlijk bewoningssporen
uit de late achtste en de vroege negende eeuw
aanwezig zijn.
Bij dit onderzoek zijn in totaal 88 gebouwen tevoorschijn
gekomen, waaronder zo’n dertig zwaar gefundeerde
opslagschuren. Er zijn veel metaalvondsten verzameld,
waaronder veel munten en enkele bijzondere objecten van
brons en edelmetaal. Handel was een belangrijke activiteit
in dit dorp, dat aan een van de belangrijkste handelsroutes
van die tijd lag.
Daarnaast zijn er sporen van diverse
ambachten gevonden, waaronder het winnen van ijzer
uit erts en het bewerken van brons en ijzer. Mogelijk
zijn er ook glazen kralen gemaakt. Een groot deel van de
ambachtelijke activiteiten lijkt op twee plaatsen binnen
de nederzetting uitgevoerd te zijn. Gezien de grootte was
deze nederzetting mogelijk van regionaal belang."

Misschien was dit wel het Trecht waarna bij het Castellum Uttrecht (spelling van 870, zie elders op het forum) ontstond. Dat is beredeneerde speculatie op basis van het handelskarakter van de nederzetting. En gezien het feit dat de nederzetting in de loop van de achtste eeuw kleiner wordt. Hoe logisch zou het zijn om op een steenworp van elkaar twee regionaal belangrijke nederzettingen te hebben?

Nou, logisch of niet. Bij de Wilhelminalaan van Vleuten is een gelijkaardige nederzetting gevonden met een kade van een ontmanteld schip dat gemaakt was van hout dat ca 820 is gekapt. En van het Stathe in Utrecht zijn onder de (voormalige) Openbare Bibliotheek (Oudegracht 167, want de bibliotheek is ondertussen verhuisd) sporen gevonden van de zesde tot de negende eeuw.

Dus misschien moet ik mijn beeld van hoe belangrijke nederzettingen waren geplaatst bijstellen en konden gelijktijdig langs de hele Kromme Rijn meerdere grote nederzettingen gelijktijdig bestaan.

Mvg, Lolke