Al een tijdje vraag ik me af hoe het in de Romeinse tijd en in de vroege middeleeuwen gesteld was met de scheepvaart op de Midden-Rijn.
Volgens mij was de scheepvaart tussen Bingen (Romeins Bingium) en de Loreley bij Sankt Goar / Sankt Goarshausen destijds zo gevaarlijk dat er feitelijk geen scheepvaart van enige betekenis plaatsvond.
Zowel bij de
Loreley als bij Bingen (
Binger Loch) waren o.a. obstakels in de Rijn aanwezig in de vorm van zandbanken, rotsen en riffen die voor schepen met enige diepgang niet te passeren waren. Daarnaast is de Rijn hier smal, heeft enkele scherpe bochten en heeft een groot verval waardoor de stroming gevaarlijk sterk was (is).
De Loreley staat natuurlijk wel bekend als gevaarlijk punt voor de scheepvaart. Het Binger Loch was mij tot voor kort wat minder bekend.
In de loop van de moderne tijd zijn de obstakels op beide locaties grotendeels m.b.v. springstoffen opgeruimd. De laatste keer dat dit plaatsvond was in de zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw, toen de doorgang van het Binger Loch nog verbreed werd tot zo’n 120 meter.
De motorisering van de scheepvaart heeft de passage van dit deel van de Rijn natuurlijk een stuk gemakkelijker gemaakt, maar tot in de tweede helft van de twintigste eeuw werden er wel loodsen ingezet.
Ik durf de stelling in te nemen dat scheepvaart op de Rijn tussen Bingen en de Loreley in de Romeinse tijd en in de vroege middeleeuwen zo goed als onmogelijk was. Helaas ken ik geen bronnen uit die tijd die hier direct of indirect iets over zeggen.
Dit zou dan dus betekenen dat de schepen die gestationeerd waren in de marinebasis van de Romeinse Rijnvloot in Mainz, alleen maar op de Oberrhein actief konden zijn en dus niet naar het noorden. Als er troepenverplaatsingen nodig waren vanaf Mainz (legioensbasis) naar het noorden, dan kon dit dus niet over de Rijn.
Als we kijken naar de Romeinse forten langs de Rijn, dan valt me op dat er een was bij Bingen en noordwaarts was de eerstvolgende pas bij Boppard. Geen enkele langs het ‘gevaarlijke’ stuk van de Rijn.
Voor de middeleeuwen zou ik ook wel willen weten vanaf wanneer de heilige
Goar in verband is gebracht met de scheepvaart op de Rijn.
Iemand met ideeën?
Groet,
Dagobert
Science: An orderly arrangement of what at the moment seem to be facts.