Re: Niet-vierkante Romeinse centurisatie
| 06 oktober 2021 10:42 |
Uiteraard sluit ik me aan bij Lolke. Fijn dat je aan de discussie bij wilt dragen. Welkom!
Ronald Van Ham Schreef:
-------------------------------------------------------
>
> Probeer zeker de originele Latijnse teksten te
> lezen(of Engelse vertaling), en niet de recente
> interpretatie ervan.
Het is bijna per definitie bij mij zo dat ik altijd probeer om bij de bronteksten te beginnen. Maar ik maak altijd in het begin ook een soort vogelvlucht over wat er beschikbaar is aan vertalingen en kijk ook al vluchtig door beschikbare secundaire literatuur.
Dat Liber Colonarium is beschikbaar met Engelse vertaling, maar dat gaat wel specifiek over (delen van) Italië.
Ik weet nog niet of in andere bronteksten ook gesproken wordt over gebieden buiten Italië.
Inmiddels heb ik gevonden:
Brian Campbell, 2000. The Writings of the Roman Land Surveyors.
Daarin geeft hij een Engelse vertaling van vrijwel het hele Corpus Agrimensorum Romanorum waarin o.a. Frontinus, Hyginus Gromaticus, Agennius Urbicus, Siculus Flaccus, etc.
Het overviel me een beetje te moeten constateren hoeveel er over landmeten geschreven is.
Eigenlijk doet het heel vreemd aan dat er ten aanzien van Gallia Belgica en Germania Inferior de overtuiging heerste (of nog?) dat daar géén Romeins kadaster bestaan zou hebben. Vreemd omdat het kadaster voor de Romeinen toch een van de belangrijkste instrumenten was voor het innen van belastingen.
Ik kwam ook wel enkele schrijfsels tegen waarin toch in deze contreien sporen van een kadaster aanwezig zouden zijn. Zo tussen Tongeren en Maastricht sporen van een vierkante centurisatie (Rick Bonnie, 2010).
Heleen van Londen, 2006. Midden-Delfland : the Roman native landscape past and present. Niet-uitgegeven academisch proefschrift UvA.
Van Londen meent in Midden-Delfland sporen te hebben gevonden van een indeling waarbij de actus als maat een rol speelde. Ook hier gaat het om rechthoekige structuren.
Maar wat rechthoekige structuren van Romeinse oorsprong betreft lijkt het in het noordwesten wel zoeken met een vergrootglas.
>
> Ik begrijp dat vierkanten logischer zijn, of
> eenvoudiger om te herkennen, maar als ik
> onbevooroordeeld naar de Romeinse teksten kijk,
> zie ik 3 opties waarvan de vierkanten er maar 1
> zijn. Als ik tijd heb plan ik er eens een mooie
> tabel van te maken.
Het punt is ook dat er op best wel veel plaatsen die vierkanten aangetoond zijn. Je geeft zelf het voorbeeld van Lugo, maar dat is echt maar een van de vele. En dan zijn er nog de overgeleverde ‘kadasterkaarten’ zoals die van Orange (Arausio). Die ‘kaarten’ tonen de bekende vierkante centurisatie. Volgens mij zijn er geen voorbeelden van dit soort ‘kaarten’ die een niet-vierkante landindeling laten zien.
Bron: Le cadastre d'Orange (Engelstalige! Wikipedia)
En als er een verdeling te vinden is die niet uit vierkanten bestaat, dan blijf ik vooralsnog met de vraag zitten: hoe toon je aan (maak je aannemelijk) dat hier Romeinse intentie achter schuil gaat.
Je zal waarschijnlijk wel worstelen met beschikbare tijd die je in dit onderzoek kunt stoppen omdat het naast je professie moet gebeuren, maar volgens mij is er eigenlijk de noodzaak om met dezelfde blik ook naar gebieden buiten het Romeinse Rijk te kijken. Als je ‘jouw’ indelingen daar ook kunt vinden, tja …
Maar wat mezelf betreft moet ik eerst eens wat gedetailleerder naar de bronteksten kijken. Daar begint alles.
Groet,
Dagobert
Science: An orderly arrangement of what at the moment seem to be facts.
Ronald Van Ham Schreef:
-------------------------------------------------------
>
> Probeer zeker de originele Latijnse teksten te
> lezen(of Engelse vertaling), en niet de recente
> interpretatie ervan.
Het is bijna per definitie bij mij zo dat ik altijd probeer om bij de bronteksten te beginnen. Maar ik maak altijd in het begin ook een soort vogelvlucht over wat er beschikbaar is aan vertalingen en kijk ook al vluchtig door beschikbare secundaire literatuur.
Dat Liber Colonarium is beschikbaar met Engelse vertaling, maar dat gaat wel specifiek over (delen van) Italië.
Ik weet nog niet of in andere bronteksten ook gesproken wordt over gebieden buiten Italië.
Inmiddels heb ik gevonden:
Brian Campbell, 2000. The Writings of the Roman Land Surveyors.
Daarin geeft hij een Engelse vertaling van vrijwel het hele Corpus Agrimensorum Romanorum waarin o.a. Frontinus, Hyginus Gromaticus, Agennius Urbicus, Siculus Flaccus, etc.
Het overviel me een beetje te moeten constateren hoeveel er over landmeten geschreven is.
Eigenlijk doet het heel vreemd aan dat er ten aanzien van Gallia Belgica en Germania Inferior de overtuiging heerste (of nog?) dat daar géén Romeins kadaster bestaan zou hebben. Vreemd omdat het kadaster voor de Romeinen toch een van de belangrijkste instrumenten was voor het innen van belastingen.
Ik kwam ook wel enkele schrijfsels tegen waarin toch in deze contreien sporen van een kadaster aanwezig zouden zijn. Zo tussen Tongeren en Maastricht sporen van een vierkante centurisatie (Rick Bonnie, 2010).
Heleen van Londen, 2006. Midden-Delfland : the Roman native landscape past and present. Niet-uitgegeven academisch proefschrift UvA.
Van Londen meent in Midden-Delfland sporen te hebben gevonden van een indeling waarbij de actus als maat een rol speelde. Ook hier gaat het om rechthoekige structuren.
Maar wat rechthoekige structuren van Romeinse oorsprong betreft lijkt het in het noordwesten wel zoeken met een vergrootglas.
>
> Ik begrijp dat vierkanten logischer zijn, of
> eenvoudiger om te herkennen, maar als ik
> onbevooroordeeld naar de Romeinse teksten kijk,
> zie ik 3 opties waarvan de vierkanten er maar 1
> zijn. Als ik tijd heb plan ik er eens een mooie
> tabel van te maken.
Het punt is ook dat er op best wel veel plaatsen die vierkanten aangetoond zijn. Je geeft zelf het voorbeeld van Lugo, maar dat is echt maar een van de vele. En dan zijn er nog de overgeleverde ‘kadasterkaarten’ zoals die van Orange (Arausio). Die ‘kaarten’ tonen de bekende vierkante centurisatie. Volgens mij zijn er geen voorbeelden van dit soort ‘kaarten’ die een niet-vierkante landindeling laten zien.
Bron: Le cadastre d'Orange (Engelstalige! Wikipedia)
En als er een verdeling te vinden is die niet uit vierkanten bestaat, dan blijf ik vooralsnog met de vraag zitten: hoe toon je aan (maak je aannemelijk) dat hier Romeinse intentie achter schuil gaat.
Je zal waarschijnlijk wel worstelen met beschikbare tijd die je in dit onderzoek kunt stoppen omdat het naast je professie moet gebeuren, maar volgens mij is er eigenlijk de noodzaak om met dezelfde blik ook naar gebieden buiten het Romeinse Rijk te kijken. Als je ‘jouw’ indelingen daar ook kunt vinden, tja …
Maar wat mezelf betreft moet ik eerst eens wat gedetailleerder naar de bronteksten kijken. Daar begint alles.
Groet,
Dagobert
Sorry, alleen geregistreerde gebruikers mogen berichten plaatsen in dit forum.