In de tussentijd heb ik de routes op de Peutingerkaart zoals Delahaye die ziet nog eens verder onder de loep genomen.
Hier is een kaartje van Frans Vlaanderen en omgeving met een aantal van zijn routes:
De groene routes staan er op als een soort van referentie. Het zijn routes die zowel traditioneel als door Delahaye in deze omgeving gesitueerd worden.
De route van Gesoriaco (Boulogne) naar Baca conervio (Bavay) zijn in beide visies exact hetzelfde. De route van Gesoriaco naar Sammarobriua (Amiens) wordt traditioneel iets anders ingevuld als door Delahaye, maar dat verschil is voor het vervolg niet echt wezenlijk.
De rode routes zijn de zogenaamde bovenste en onderste Patavia-routes zoals ze gezien worden door Delahaye. Beide lopen van Lugduno (Leulinghen) naar Noviomagi (Noyon).
Opgemerkt dient te worden dat Delahaye Castra Herculis toch weer op een andere plek situeert dan hij in ‘Holle Boomstammen’ heeft voorgesteld. In plaats van bij Roye ligt het nu bij Arleux. Deze wisseling moet hij gedaan hebben in ‘De Ware Kijk Op …’. Ik kan dat niet controleren omdat ik dat boek niet in bezit heb, maar misschien kan iemand dit bevestigen of tegenspreken. De ‘nieuwe’ plek voor Castra Herculis heb ik van de website www.noviomagus.info.
Persoonlijk vind ik de hier voorgestelde loop van deze routes al tamelijk vreemd.
De rode en groene routes kruisen elkaar namelijk op meerdere plaatsen, iets wat overduidelijk in tegenspraak is met het beeld op de Peutingerkaart.
Op de Peutingerkaart liggen de rode routes in een duidelijk ander gebied, gescheiden van het gebied met de groene routes door een (grote) rivier (Fl. Patabus).
Met betrekking tot de afstanden heb ik in een vorig bericht al laten zien dat er in de bovenste Patavia-route zoals die door Delahaye wordt voorgesteld grote problemen zitten.
Vreemd dus? Het wordt nog erger!
In ‘De Bisschop van Nijmegen’ gaat Delahaye aan de slag met de twee routes van Noviomagi naar Agripina. Noviomagi is in zijn visie nu eenmaal niks anders dan Noyon, dus moeten deze twee routes ook DAAR uitkomen. Citaat uit het boek: “
Agripina is Keulen, een lokalisatie die absoluut vast staat.” en “
Novesio is Neuss, wat door andere gegevens wordt bevestigd en ook naamkundig zeker is.”
Hij construeert dus twee routes van Keulen naar Noyon, zoals weergegeven op het volgende kaartje:
Er ontstaat weer een zeer merkwaardig beeld. De twee routes kruisen elkaar namelijk op twee plaatsen! Volledig in tegenspraak met de Peutingerkaart.
Tussen Noviomagi en Ceuclum zou een (grote) rivier overgestoken moeten worden. Volgens de Peutingerkaart zelfs dezelfde rivier als tussen Atvaca en Cortoualio. (Dat dat eventueel niet dezelfde rivier zou kunnen zijn daar wil ik nog wel voor open staan.)
De afstanden op deze blauwe routes heb ik nog niet gecontroleerd, maar ik durf al wel te voorspellen dat ook daar grote problemen in zitten.
Vreemd dus? Ach, het wordt nog véél erger!
Later, het moet opnieuw te vinden zijn in ‘De Ware Kijk Op …’, heeft Delahaye deze blauwe routes volledig herzien.
Agripina = Keulen staat ineens helemaal niet meer vast. Novesio = Neuss is helemaal niet meer zeker. Agripina wordt verhuisd naar Avesnes-sur-Helpe en Novesio naar Feignies.
Alléén het eindpunt Noviomagi = Noyon en verder Blariaco = Berlancourt blijven gehandhaafd. Alle andere locaties worden verhuisd.
Zie hier het resultaat van deze herziene blauwe routes:
De blauwe routes liggen nu vrijwel ingebed tussen de groene en rode routes.
Zelfs zodanig dat de blauwe routes de groene en rode routes op meerdere plaatsen kruisen.
Nu is het echt wel zo dat er op de Peutingerkaart fouten zijn aan te wijzen. Sommige plaatsen zijn verwisseld, enkele afstandlijntjes staan verkeerd en er zitten fouten in de genoemde afstanden.
Maar wat Delahaye er van gemaakt heeft is ronduit bizar. Dit heeft niets meer met de Peutingerkaart te maken anders dan dat gebruik gemaakt is van de plaatsnamen die er op voorkomen.
En uiteraard houdt het hier niet op. Als Agripina hoort te liggen bij Avesnes-sur-Helpe dan wordt er ook ‘getrokken’ aan de routes die van daaruit richting Argentoratum en Augusta Treverorum lopen.
Je zou je kunnen afvragen of Delahaye, indien hem de tijd gegeven zou zijn, uiteindelijk zelfs Rome nog naar Frans Vlaanderen had weten te verplaatsen.
Dit laatste is natuurlijk gekkigheid, maar het moge duidelijk zijn welke conclusie ik voor mezelf getrokken heb.
Groet,
Dagobert
Science: An orderly arrangement of what at the moment seem to be facts.