Re: Delahaye en de Peutingerkaart

Weetgierig Schreef:
-------------------------------------------------------
> Hoe maak je van die mooie heldere kaartjes ?

Ja, mooi hè! Is wel veel werk, ik doe dat in Adobe Illustrator en gebruik een – nu onzichtbare – onderlaag uit Google Maps.


> In DWKO blz. 75 is het [Castra Herculis] nog steeds Roye.....dat
> maakt wel wat uit....

Zeker maakt dit uit. Ik ben er van uitgegaan dat de meest up-to-date Delahaye identificaties te vinden zijn hier die overeenstemmen met daar.
Deze lijsten wijken duidelijk af van wat te vinden is in ‘Holle Boomstammen’ of in ‘De Bisschop van Nijmegen’. Op www.noviomagus.info staat wel Castra Herculis = Arleux, maar daar kan ik de ‘nieuwe’ identificaties voor de blauwe routes niet vinden.
Mijn conclusie dat die neergeschreven zouden zijn in ‘De Ware Kijk Op …’ is kennelijk niet juist. Waar ze dan wel vandaan komen?????
Aannemende dat deze lijsten toch van Delahaye komen, moet ik zeggen dat de ‘naamkunde’ die Delahaye toepast toch wel in een vreemd daglicht komt te staan.


> Inderdaad: de wegen lopen door elkaar als je het
> op een kaart plot. Dat zie je niet op de
> Peutinger-kaart. Ik citeer nu Delahaye uit 'Holle
> Boomstammen': "In werkelijkheid liepen de wegen
> kris-kras door het land; zij kruisten andere wegen
> en deden andere plaatsen aan, die de tekenaar niet
> eens vermeldt. Zijn tekening is geen topografische
> of geografische kaart, doch een wegenschema.".
> Even later vervolgt hij met "Inmiddels is ook
> duidelijk geworden, dat het bovenste deel van de
> kaart, de Patavia, niet als een afzonderlijk en
> naburig landschap van het daaronder liggende moet
> worden opgevat, al scheen de 'Flumen Patabus' het
> wel radikaal daarvan af te scheiden. Men moet
> integendeel de wegen in het noorden van Frankrijk
> 'IN ELKAAR WEVEN'. Dit is de beste uitdrukking
> ervoor.".Vervolgens geeft Delahaye een voorbeeld
> van de keuzes die een reiziger had om van Noyon
> naar Boulogne te reizen. Hij had meerdere keuzes
> en de Peutingerkaart was een soort spoorboekje.
> Eerder in die tekst heeft Delahaye al duidelijk
> gemaakt dat hij de kaart ziet als iets dat
> gebruikt werd in combinatie met de mijlpalen
> onderweg.
>
> Delahaye constateert bijna hetzelfde als Dagobert.
> Ze zijn het met elkaar eens wat betreft het
> kruisen

Ha, ha, niet dus! Hoewel ik het met Delahaye (en vele anderen!) eens ben dat de Peutingerkaart meer schematisch bekeken moet worden en topografisch en geografisch niet correct is, ben ik van mening dat de kaart globaal een ‘juist’ geografisch beeld geeft.
Plaatsen zijn aan rivieren getekend als ze daar in werkelijkheid ook aan liggen. Wegen steken rivieren over of kruisen andere wegen op de kaart als ze dat in werkelijkheid ook doen.
Nergens op de Peutingerkaart valt een gebied aan te wijzen waar wegen van de ene ‘streek’ feitelijk verweven liggen met die van een naburige ‘streek’. Delahaye wil van het Noordwestelijke deel van de Peutingerkaart een uitzondering maken.

Hier is nog een juweel van een geografische ongerijmdheid:
Voor dit doel heb ik de kaartjes in mijn vorige bericht ge-updatet. De route van Gesoriaco naar Sammarobriua heb ik doorgetekend tot Durocortoro (Reims).
Een van de tussenstations is ‘Lura’ dat zowel in de gangbare visie als in de visie van Delahaye geïdentificeerd wordt met Pontoise-lès-Noyon.
Deze plek ligt op een kleine 5 km van het centrum van Noyon, aan de overzijde van de Oise.
Volgens Delahaye zijn Lura en Noviomagi/Noyon dus ‘buren’, slechts gescheiden door een rivierovergang. Hoe we dit moeten rijmen met het beeld op de Peutingerkaart is me een raadsel.


> In de DWKO staat op blz. 75 voor Novesio - Neuss
> (Dl.) en Agrippina - Keulen (Dl.). Check.

> > Later, het moet opnieuw te vinden zijn in ‘De
> > Ware Kijk Op …’, heeft Delahaye deze blauwe
> > routes volledig herzien.
>
> Niet in DWKO. Waar haal jij deze variant trouwens
> vandaan? Ook van noviomagus.info?

Dank voor de controles! Zie mijn eerdere opmerkingen bij Castra Herculis.


> > Je zou je kunnen afvragen of Delahaye, indien
> hem de tijd gegeven zou zijn, uiteindelijk zelfs
> Rome
> > nog naar Frans Vlaanderen had weten te
> verplaatsen.
>
> Maar.....daar ligt het toch ook zo'n beetje? Het
> is maar een dag lopen vanaf Noyon.

LOL! Erg leuke vondst! Al maakt die misschien wel pijnlijk duidelijk hoe gemakkelijk het kennelijk is om voor willekeurig welke antieke naam een hedendaags bestaande plaatsnaam in Frans Vlaanderen cq Frankrijk te vinden.


> Mijn conclusie met betrekking tot Delahaye en de
> Peutingerkaart is vooralsnog deze: ...
> ...

Het moge duidelijk zijn dat ik het beslist niet in alle opzichten met je eens ben, ook al blijven we voorlopig zitten met onopgeloste zaken.
In de loop der tijd ben ik steeds meer opgeschoven naar de meer gangbare interpretatie van de Peutingerkaart. Zoals je al zei: 'If it looks, swims, and quacks like a duck, it must be a duck'.


> Het doorlopen van (een significant gedeelte) van
> de benadering van Delahaye van de Peutingerkaart
> vond ik tot nu toe in elk geval een leuk en
> leerzaam proces

Vast en zeker.
Inmiddels heb ik voor de uitgetekende rode en blauwe Delahaye-routes de afstandstabellen gemaakt en kan daar eigenlijk maar één opmerking over maken: bar en boos!

Groet,
Dagobert

---

Science: An orderly arrangement of what at the moment seem to be facts.