Re: Castellum Bodegraven

Dag Cerebellum, welkom op het forum!

Cerebellum Schreef:
-------------------------------------------------------

> De ligging van het castellum in Bodegraven, aan de
> Rijn, kruisend met het water de Oude Bodegrave
> (zuidelijk), was een strategische.

Het kan toch wel gesteld worden dat alle castella langs de Rijn strategisch gelegen waren. In de meeste gevallen omdat er behalve de Rijn ook nog een secundair water was dat ter plekke in de Rijn uitmondde.


>
> A. Waarom is Pretorium Agrippine (naar huidige
> schatting Valkenburg) op de PK zo groots
> aangegeven, als de geschatte grootte van het
> castellum zeg 1ha is, (evenals Alphen a/d/ Rijn,
> Zwammerdam, Bodegraven, Lauri)

Misschien was er nog een herinnering aan het feit dat er ooit bij Valkenburg een groot tijdelijk castra is geweest, waarvan het bestaan nog niet zo lang geleden is aangetoond (grotendeels op de voormalige vliegbasis). Maar eigenlijk is hier gewoon geen goede verklaring voor te geven. Vanwege gevonden wijnvaten vermoedt men dat keizer Caligula hier geweest is omstreeks 40 AD. Er waren mogelijk plannen voor een invasie naar Britannia, die uiteindelijk door de opvolger van Caligula, Claudius, ook daadwerkelijk werden uitgevoerd.
De moeder van Caligula heette Vipsania Agrippina en er zou dus een verband kunnen zijn met de naam Praetorium Agrippinae.


>
> B. Het begon er naar mijn inziens steeds meer op
> te lijken dat wij Nederlanders maar de gevonden
> Romeinse castella langs onze Limes wilde plaatsen
> op de Peutingerkaart en daarna maar etymologisch
> proberen te koppelen om het kloppend te maken.
> Alphen begint met de A, Albaniana ook, dus dat zal
> wel kloppen. Fletio, vlak bij Vleuten-De Meern?
> Dat zal wel moeten kloppen. Zo denk ik dat als het
> castellum van Bodegraven eerder gevonden was dan
> Zwammerdam, dan werd het castellum van Bodegraven
> mogelijk wel als Nigrum Pullum bestempeld, die
> naam was tenslotte nog vrij en lag er mooi tussen

Ik denk toch dat de afstanden op de PK een belangrijker argument vormen dan de namen. Zwammerdam klopt dan beter voor Nigrum Pullum dan Bodegraven. Eigenlijk kloppen alle afstanden vanaf Wijk bij Duurstede tot aan Katwijk best aardig. Al zijn er in de details problemen genoeg met afstanden, namen en routes op die Peutingerkaart.


>
> C. Uit de verslagen van de opgravingen bij
> Bodegraven is ook gebleken dat het castellum
> meermaals hersteld is, ook tijdens actieve
> bezetting. Veelal overstromingen, etc. Alsof de
> locatie aardig vervloekt was. Zo zou de mogelijke
> vertaling "zwarte grond" van Nigrum Pullum, daar
> aardig kloppend voor zijn.

En die naam past op dezelfde gronden () dan niet bij andere locaties?


Er is over al deze zaken in relatie tot de Peutingerkaart al eindeloos gediscussieerd. Zonder nieuwe inzichten, nieuwe invalshoeken of nieuwe vondsten is het moeilijk om hier verder te komen.
Maar wat altijd zin heeft is om je in de gevoerde discussies te verdiepen. Dan kom je er onvermijdelijk achter waar de knelpunten zitten.

Deze ken je misschien al, maar is anders een goed startpunt:
Vos, W., Lanzing, J. & Siemons, H. 2016. Romeins Bodegraven. Een overzicht van en visie op de archeologische bewoningsresten.


Groet,
Dagobert

---

Science: An orderly arrangement of what at the moment seem to be facts.